Хье хIуькуматиъ ахиран вахттари адихьая ппара гьер джурайин программабур, проектар гьер идарабурихъди. Мишттин мегIракабур хье хIуькуматиъ исалас иса алтухъ аркьа, фас пучин садпеф инсанарин Iуьмурдин рекъ иджвелихъди хьас пуна э, хъара варха мукьариъ ая хIуьрар районар ккеттдархьас. ХIурар кеттархьучин миллатар, инсанарин гIедатар гуланасе. Хьес ягIа хIурариъ ая инсанар джурейи алучIа ухIас чиппин гIедатар, гIедатилди чиппин...
Райондин центрайиъ, Типпигъарин хIуриъ, ая авал заманайин мазгит, Абу Муслиман- (Маслама бин Абдульмалик бин Марван, шиникквди халифан Абдулмаликан ибн Марванан) проекттилди акьунаф. Агъа чIаларилди, ги э цIайи шавратI ккийинаф минаретдин. ЧIаарин мазгитра акьунаф ги э агъа кIенаас кIилиди рукьуна, Типпигъарин мазгитан шавратIра, ккийина хъара михрабра имамас акьуне агъа ги. Сара ге ушуне ФитIди, хъара сасра...
Авалдин вахттари са хIуьлин къирагъихъ яшамиш вей ахьуная Iусе дишагьли. Ахьуная ме экьуна арчIвая са багухъди ахъацIаркуная джигагьиъ. Гьалдисра ададарчIуна са бахттунис илгунафи мин хал. Дуйин варттал IуьчIаликк ккея чIул суман садтти хьуная мин дуламиш веяф. Фушра хъахьуна адава михъ. Шиниккв, шуй, багунф, къунши инсан ахьуна адава мин. ХIуьлин къирагъихъ агъучIа мехIсул адавай, ми уч...
Зас ягIайдава джаллабирис ягIай уйчин, 1951-пе иса И. В. Сталина буюрмиш акьуна уйи: гьер са кардил хуру, пеша кея инсанар гъурзар акье пуна. Гинра, Коммунистический парттин лозунг и: «Кадры решают всё» агъаф. ДехIела мегIелимар гьудуркIа мукьариди хуравус ккиркIу джигьил мегIелимар гьикайи. Гьете, 1951-пе иса, хье райондидира аттархьуне джигьил мегIелимар. Сад мебурикес Нина Федоровна Шамсудинова(Шпинькова) э....
Яраб фидегьен батIар мукьар аягьан пуна фикир ве, кьацIра инсандин лек дирхIу усар. Джуре мукьарихъас кьацIра гъургъас фикир адава, хье ватандин ухьттан мукьар ами. Амма агвас йиркIурас кканчира, мункинвелра вейдава, фас пучин, хьилаба вес варха э, машин фай вес рекъ адава. Миштти пучира, ме иса ме кардис мункинвел джикIине хье райондиъ джигьилари. Са фулан кьайда...
Зун ахъасе чвас гIур але IуькIерихъас, мебурис хъара гIане IуькIера агъа. ГIане IуькIер агъаф э мебурис, хуйик батIарди гьуркIасттегьен фурд кеячин, ппара вере задар идехIела. Iуьрус чIалалди мис «лебеда» агъафе, мебури са джикъе мегIнира хъитIуна аяфе: Ах беда, беда, беда В огороде лебеда. Джалабурис ягIа мебур вахттунни хуйиъ чIал дакьухаб, ккедихьас четин вереф идеф, мехIсули...
Хье сувариъ, чIирариъ аруцагуна улис даргва джурейин тукарна IуькIер авейдава. КIилин Iуьмурди гьемисариъ яшамиш вейчинара, амма хIапай IуькIерин тукарин е ттурар ягIайдава, е дузди ишламиш акьуна кея муфеIэт кеттивас ягIайдава, е Iелеф деIелф ягIайдава. ЯгIаттара вахттар ккетвередегьен чIукь вея. Агьалдин шиниккварис са-садарис дала ягIайдава Iеле IуькIер. Авала гIул хъучадеф башламиш аркьафи завал акьас гьер джурейин...
Дуьняин сакинвел ислехIвел гьер са инсандин матлаб э. Амма вахттар гIатвей фи багьана хьунара са бала гъайша хIуькуматин кIилил. Мигелайин бала э Украинайъ вея СВО. ЯгIара хье хIуькуматин сакинвел бадала дегIвиъ душманарихъай дженг дивай ая хье аскерар. Ме сандигI гIачархьуная хье агъул райондин джигьилара. Гьеме спецоперация хъучучIухаб ягъалас ягъа вартт вея санар ватан ухIас ушу...
Исан гьер са вегIдайи учин кар дузди кIили файшуна кканде. Амма ме кар инсанарилас асуллу дава. Хьес миштти кканхьучира тIабиIетихъ учин Iеламатарна караматар хъаве. Мин ахттигьар э Iурдана ибгIавелар хьуна. Хьидихъди ибхьер угъубра. Е дахьучин джурегъилдира. Сур исари мертти къурах ве. Ттиан Iурдана алтухъ ибхьер угъундава. Хабди хьид алахъуне. Аязари ругъас акьуне кIурарин тукар, узу...
Гьаме, 2024-пе иса, Агъул район агъай ттур йин 90 ис вея(1934-пе иса) хье райондис. Мегунасттегьен хье райондин хIурар джуьре районаригI гIай уйи- са пай Къуругь райондигI -джалла идарабура тисаъ и аяф, махьтабариъ дарсар киланттара тидас и хье хIурариди гьикаф. КIилиъстти хье райондиъ дарсар киланф 1952-пе исасттегьен лезги чIалалалди и, са дарс и Iуьрус чIаланф аяф.1952-...
