Гьаме, 2024-пе иса, Агъул район агъай ттур йин 90 ис вея(1934-пе иса) хье райондис. Мегунасттегьен хье райондин хIурар джуьре районаригI гIай уйи- са пай Къуругь райондигI -джалла идарабура тисаъ и аяф, махьтабариъ дарсар киланттара тидас и хье хIурариди гьикаф. КIилиъстти хье райондиъ дарсар киланф 1952-пе исасттегьен лезги чIалалалди и, са дарс и Iуьрус чIаланф аяф.1952- пе исан хаб- Iуьрус чIала киланди я. Гьете исари, кибашттан, хьехъ хье мегIелимар хъудавуйи. Исар алттвей, вахттара духIуба вей уйи: махьтабариъ хье шиниккварис дарсар килан агъуларин мегIелимара хьуне. ЦIайи хIа классарин иджи хура (7-пе классиъ) хураяттари абкьанин хаб бицIиттарис дарсар киланди хьуне: Мирванарин ГIибада (Ибадулла Кубаевич), ГIатIарин Iэйши (Айша Мазаевна), БицIиббарин Пери (Пери Гасанона) — сасра хIурариъ — джуреттари киланди. Советрин хIуькуматти мегIелимар адававусариди Iуьрусаттихъас мегIелимвелдин курсар ккиркIу джигьил инсанар гьикайи. Хьимурна сагелай адефе хье хIурариди тебур: 50-пе исари, 60- пе исари. Са сад мебурикес, хизанар акьуна, илгунара э Дагъусттандиъ. 1969-пе исара адине Агъул райондидира, джуьре районариди Iуьрусаттихъас мегIелимар. Сад мебурикес Касумова (Иваничева) Мария Александровна э. Магьа ми фиштти йиркIвурал аркьайчин уч аде вахттунихъас. «1969-пе иса, Орловский областтиъ педучилище ккиркIугъилди, чин, 12 инсан, Дагъусттандиди гьикуне мегIелимвелди кар акьас. ГьетебуригI зунра гIай уйи. Рукьуне чин МахIачкъалайиди. Чахъай Советский Союздин сасра областариъасра инсанар айуйи. Мич адедегьенттар гьер районариди пай акьуне. Час, 4 кIиркIасна, 8 рушас, Агъул район гIачархьуне. Час Дагъусттанра, мисарин дагьар- (сад пегелай аргвай аме задар) агвас ппара тамашра и, гучIайра и дагIа мукьаригьас. МахIачкъалайиъас чин Типпигъди адине. Мидас чин гьер хIурариди пай акьуне: Гваъди, ЯрIугIди, Гъудгъулаъди, ЧIаъди, Хьирагъдина Дулдугъди. Зунра, Нина Михайловна Качковара, Алевтина Николаевна Афонина Дулдугъди гьикуни. Чин аде махьтаб кьабул хьуни час. Инсанари ппара ачухъди кьабул акьне чин. Амма час гучIайи: е чIал дагIай, е гIедатар дагIай. Ме кардихъди мисарин четинвелара алчархьуни: е Iэквар адавуйи (тIубун лампабур и Iуьшари кикIаф), е тилифанар акьас вейдавуйи хъай адинаяттарихъай гъургъас, е рекъер адавуйи тебурихъай гьучархьас. (Iэлеф хIезур акьас балунриъ аяф ичира газ адавуйи). Гьучархьаф Типпигъаъ са совещанибурил и. Чахъай махьтабиъ кар аркьай ая мегIелимар ппара иджеттар и: час фи кардис хьучира гъил гьучихьайи: хъудаваф ицIанди, дагIаф ягIар аркьай. 2 ис ккеттушухаб, адедегьенттар чаб чиппин хIурариди хаб ушуни. Зун амилгуне Дагъусттандиъ, Дулдугъарин Касумов Асадуллагьас хьирди ушуна. Са гагьдилас чин хIуриъас айчIуна, Дербентиди адини. Мисаъ 14-пе школайиъ кар аркьай уйи. 42 истти мегIелимвел акьуни зун, зас «Ветеран труда» агъа ттура йина ая, агьал мисаъ (Дербентиъ) пенсиди айчIуна, яшамиш вея зе шиникквварихъайна хуттуларихъай.» Гьемишттин ахттилат акьуне зас гьете вахттари адина, Дагъусттандиъ яшамиш вей аме Iуьрус мегIелимди.
Тамам Рамазанова
