Афганистандин дегIвин игит

Фикир акьучин, инсандин Iуьмурдин са чIиб адава. Фас пучин, сайисра ягIайдава учихъ фи ягъ хъамичин. Амма учин инсандин фикир э уч гьемишанди илгванасе пуна. Гьеге фикир фай инсан фарашди аруцайра э дуньяйил. Амма са кар, лихун алчархьугуна, джалла курарикес йиркIвра артIа. Са кар, инсандин йиркIв хаб атаф, дегIви хьубан кар э. Мегуна джалла курарикес муш кеттархьа. Ке Iайи ме киркьафра касиб инсанарис э, са багухъасра кумак адаваттарис. Гьеме джурейин 10 исан дегIви хьуфе Афганистандиъра. Башламиш акьуфе 1979-пу иса, давамлу хьуне 1989-пу исасттегьен. Афганистан хIуькуматин кIилиъ ая вакиларин тIалабилди гьикуна кканхьуне хье хIуькуматиас кумак.
Ме дегIви хье хIуькуматисра ппара зарар йине. Фиштти пучин, хье Советский Союзди ацIуна исари кумак акьуне мебурис душманарихъайна талибарихъай дженг дивас, ме дегIвигI ппара хье хIуькуматин аскерара кIине.
Къана гIуьфудпе декабрьди са агъзурна ерчIу вершна ерцIурна ерчIудпу иса мебурин тIалабилди ачафайшу аскерар, са агъзурна ерчIу вершна муйцIурна ерчIудпе исан цIегIуьфудпу февральди хабра аттфайдине хье аскерар мидас. 10 исан дегIвигI ватандин удигь чиппил але бурдж ес ушуне Афганистандиди ерхьи вершна къа агъзур инсан.
ЯгIайин ягъас ме игитарна ветеранар кIвалди аме хье хIуькуматин джемеIетинра, РФдин правительствойиъ кар аркьая вакиларинра. Мебур кIвал ухIубан рекъуьъ кар аркъая хье вакилари. Гьергелай Афганистандиас хье аскерар аттиву ягъа, ис исал адидегьен, аркьа гьер джурейин мегIракабур, ме игитарис бахш акьуна.
Ме 2024-пу иса 35 ис э ме аскерар Афганистандиас аттиву ягъан.
15-пу февраль, ме гьакIанди исан са ягъ дава. Ме хье джемеIетин йиркIвар ачукъ акьу ягъ э, валадар, багу – кIилин джигьилар, чиппин хулариди адебан, хъара шадвелдихъай барамбарди дардунинра, ярсунин ягъра э, фас пучин, джигьил Iуьмурар хизанарин арайиас гулухIела.
Хубджи ая хизанар, ме дегIвин дардна къакъ йиркIвариъ меркIвар суман икIуна аметтар. Хье хIуькуматин гьер са шагьурдиъ, гьер са райондиъ, са хIуриъ кIвал аркьа ме кар.
Ме дегIвиди файшуттарин сан суман, кIиттарин санра хьес ягIа. ЦIеякьу агъзурна якьу вершна гIуьфцIурна хьибу джигьил аскерари чиппин Iуьмурар йине мисаъ.
ЙирхIунар, аргIубар, контузия хьуттар хьуне гIуьфцIурна хьибу агъзур аскерарна офицерар.
Ппара четин, варха рекъ хьуне ме аскерарис ме йицIу ис. Амма, шукур хьурай, сагъ саламатдалди чиппин хуларихъди, дадар бабарин хилариккди рукьуттара хубджи хьуне.
Ме хаб аде аскерарин сандигI гIачархьуне Гастиев Умачай Курбановичра.
Умачай Курбанович хуне 1966-пу иса Агъул райондин ЧIаарин хIуриъ Гастиев Кьулбананра ХIуьриперин хизандиъ. Мебурин хизандиъ хьуне 13 шиниккв.
1984-пу иса, махьтаб хуруна ккиркIухаб, файшуне Умачай армиди Туркестанский военный округдиди. Мидас ме аттархьуне Афганистандиди. Мисаъ ме хьуне разведкайиъ. Зурбадалди учил але интернациональный бурдж йихIела, мис йиная игитвелдин джавизар- сад э медаль «За отвагу», сасра – «Воину интернационального долга за защиту Афганистана» агъа Афганистандин медаль. ДегIвиас адихаб, хурас учIуная ме Пензенский государственный педагогический университетиъ. 1993-пу иса университетра хуруна ккиркIухаб, кар аркьай хьуне ме гIилмин рекъуьъ.
Хабди, 1999-2003 исари кар акьуне Умачи Курбановича Пензайин налоговый полицин Управлениъ. 2001-пу иса ккиркIуне Пензенский государственный университетра, «Юриспруденция» агъа пешайилди.
2003-пу исахъас 2014-пу исасттегьен кар акьуне Пензенский областин Федеральный службайин управлениъ оперуполномоченныйвелди, наркотикар ишламиш дакьубал алгъузуна. Учи кар акьу усаас йиная мис гьер джурейин джавизар. Полициъ майорвелдира кар акьуная ми.
ЯгIайин ягъа Умачай Курбановича кар аркьая Пензайиъ 77-пу махьтабиъ, яIар ахъас ягIар аркьа инструкторвелди. Михъ хъая Iу шиникквра: кIиркIна руш. КIиркIас махьтаб хурана ккиркIубан къизил медалра йине, агьал Пензенский университетиъ 2-пу курсуниъ хурайра ая. Руш мин кIиркIалас хIаф э, ми кар аркьая Москва шагьурдиъ менеджервелди.
Умачай Курбанович учин ватандиас вархайи дуламиш веячира, амма йиркIв аф учин ватанди э, Агъул райондин ЧIаарин хIуриъ. Алчархьугуна учивас агърука кумакра акьас алучIа ми учин хIурис. Ме кар бадалди ппара хIа чугъсагъул агъа мис хIурин джемеIети.
Ме Умачай Курбанович суман зурбадалди чиппил але бурдж ийна игитар суман адеттар хъара ая хье райондиъ. Мебур э: Рамазанов Гасан Маллаевич, Рамазанов Азим Абаевич, Абдуллаев Замир Магомедович, Каидов Булай Раджабович, Махмудов Пирмагомед Юнусович, Гасанов Рамазан Амаевич, Гусейнов Гусейни Касумович, хъара джуреттара.
Миштти зурба игитар гьер са райондиъ, гьер са хIуриъра ая. Мебур ватандин девлетар э. Джанарин сагъвелар, ирхе Iуьмурар, ачухъ йиркIвар кам дакьурай чиппихъас. ДегIвибур сакин хьурай. Дуньяйиъ ислехIвел хьурай!

Батитай Габибулаева