Хьер джигьил духттурди кIиркIвагуна учин хуруб гаф ирцIанде гипократан чIаларилди баттарди кар акьас пуна, дугъригъилди.

Гьеме гиппократтин гаф йина хъучучIуне учин духттурвелди кар акьас, ягъцIурна гIифу исан удихьди, хье агъуларин райондин джигьил шинуьккв  Раджаб Алиханович Раджабов.

Ягъа  70 — исан юбилей багу вея вахттуни, мивас гьава юркIуралди пас хьасе учи учин джан ра Iуьмура алихьуна итта инсанарис иджвел акьуна пуна. Ме ягъцIурна гIифу исан арайи агъзурарилас варт акьуне операцибур, ацуна инсанар спасат акьуне. Раджаб  Алиханович Iуьмурдихъас ликенас хьасе китабар.

Са Iу суалар йисе гьал хьин мисс.

— Раджаб Алиханович, врач — хирург ке героический кар хIисаб аркьа медицинайиъ. Операции акьухаб фикир пара акьас алчархIа, фишти хьасе гьен агъай. Вас вун герой суман вяв?

— Дузди пучин, алчархьа са сагелай пара читин условибриъ кар акьас, кучи ра авя,гагь дуздин герекдиая ая инструментар  апаратурабур авейдава, дехIела э хирургдин кар ке читинф хIисаб аркьаф. Герой суман зас зун вейдава, зун зе кар ккане инсан э.

— Вас вея ерцIур ис. Гьал ра скальпельра фай кар аркьая вун.

— Зун пара гагь э исар хIисаб даркьай. Зас зе ерцIур ис хьунаф суман ра вейдава, пара хьучин гьифцур ис хьуф суман э. Заал зе дустар зарафатар аркьай элхъенди уйи зун цIаекIилилди ягIар аркьагуна лороскопическийна, эндоскопический методар операцибрин. Гебри агъайи, саебур Iуьссе вейчин вун хаб башламиш акьуная ягIар аркьай джегьилтти суман. Саебур кардилас ушугуна ахъухьуна эркьвайчин, зун зе хизанарис кумак аркьа огородариъ.

— Пара вахтт алтушуная вун агъулас адина, кIвал вей авяв левусар?

— Зун агъулаас ушуне зе 14-ис хьегуна. 7-пе класс киркIугуна зун ушуне хурас медучилишайиди, хуппай институт, ординатура. Агъулди вейи Iари каникуларис, са-Iу хIефтайис. Студенческий отрядара акьуна чин хьикайи сельхозкурар акьас, кукуруза завал аркьай, цулана вейи тIибитIар завал акьас.

Ординатура кIиркIухаб канди уйи зас хурас аспирантура, ама хьундава. Аспирантура кIиркIуфна сад зун гьикуне кар акьас табасарандиди. Министирди Наби Кураева унахъуна пун зас, вазди фикир аркьай хьуне зун, ахир кIил рази хьуне. Хьал кьвал акьугуна ке идже гьете исар и.

— Фасе лишти?

Ягъар, Iуьшар вейи зе кардил. Зун джагьил специалист ичира, зе кардин батIарди гъавурди уйи. Агьалдин джагьил специалистарис фяра ягъайдава. Тегуна, духттур ардинатура кIиркIуна адинаф, профессионал хIисаб аркIайи. Ушуф на сад зун хъучучIуне операцибур акьас аппендицитар, холециститар, желудокин язвабур. Агьалдин студентар ординатура кIиркIучира, Iу- хьибу истти  алихьуна кканве кардилра.

Табасаран- хIа район э, инсан пара авус ра и, шиникквара пара рухайи тегун.

Те исари гьуркай адавуйи врачар. Зун хирург ра и, акушер — гинеколог ра и.

— Хуппай идже хьунев табасарандиъ?

Хьуне . Халкь сакин хьуне. Гебрис аргвайи, зун ягъуй отделениъ кар акьучин, Iуьшуй вызовариди вейи. Уйи  Iу врач и са скорый машин. Машин веревусади, машин гъайи, хупай аликIуна ризинин чакмабур вейи хьилаба. Джигьил джанари тегуна  бизарвелар  фачартайдавуйи.

Са хьибу исалас министир Кураева хаб унахъуне зас учихъди, ги зун перевод акьуне  Дагестанские Огниди.

— Фас вун духтур хьеф?

Зе бицIи чу бицIигуна  аларгьунеи крышайилас. ХIуриъ духттур адавуйи, зун ушуне хIейванра фай багулифа  хIуриди фельдшер гъас. Зас агуне  фишти ге фелдшер ди зе ччуччун иъ гъузар акьунчи, зас пара тамаш хьуне гин кар. Гьетегуна зун пуне ке идже професси э духтур вел акьуб.

Хъара чин бицIигуна хIуриъ хьуне гимикIер, те гунна ге итталифас кIине  ягъцIур  шинюккв,  гебригъ зе  Iу чира уйи. Прививкабур, руб  дарман адавуйи. Чалди кумакис гьикуна уйи Iуьрус медсестра Вера Ивановна. Дарманар хIукуматтинтар и.гавас хьуне час кумак акьас.

— Раджаб Алиханович, кIвалди амев вас ве садпе операци?

— КIвалди аме. Садпе операци зун акьуне апендецитинф алгъузун профессор Михаил Нагорный ра. Агьал хIисаб акьучи хьибу агъзуралас варт ахьасе зун акьу  операцибур.

— Гъилар кIакIар вейив?

— Гъилара къвакъара кIакIар вейи. Зе бахт хьуне зас ягIар аркьа духтур  иджеф хьуна. Профессорди  Михаил Нагорный учис ди ягIадегьентар засра ягIар акьуне.

— Вун бахт кея инсан суман вяв вас?

— Э зун бахт кеяф хIисаб аркьа зун. Зун аркьая кар зас канвя, захъ хъая батIар шиникквар, багунтар, дустар.

Зе Iуьмурдиъра хьуне иджвелара Iайвелара. Исаласра иса зун пушмал вея хье здравоохраненихъас,  хъара Iайи гьалдин инсанарилас. Фи пучира Советский вахтуни инсанар иджи яшамиш вей уйи, сакинди найч ушучира чIал агъаф адавуйи. Агьал гьеме хье дагъустандиъ кехIей сакинди адава. Ме кардис пара читтин хьуная.

— Фуш вун вахъай кар аркьатарис — дуст, мегIелим, Iа руководитель?

— Дузди пучин вун хIаф идегуна, ке удигьай акьуна канде дузвел. Зун цIеса  исти кар акьуная главврачом и къа исалас варт  заведующий отделенин. Зун алухIучира гебур гъавди архьа зун ферадавай гъудургъаф.

— Операци акьас хъучучIугуна Аллагь квал вяв?

— Вя, бисмилагьра пуна башламиш аркьа. Духттурдис ягьай канде учин кар. Баттарди гъавди ай. ДюгIебур итатихъас акьурай багунтари.

— Чугъсагъул вас Раджаб Алиханович. Джандин сагъвел, йюркIурас рехIет вел, кам дахьурай вера ве хизанарин ра.