Мус хьучинара агъафе вархал але багунф далара, багулив фая къунши иджи э пуна. Рагъна ваз аргвагунас аргвафе бугулив фая къунши. Къуншин хатириъ ихьуттисра ппара хIа гунагь ая агъа диндин гIелимари. Ме чIалар хIа инсанари дагIай агъаттар дава. Алчархьуна агуттари пуна чIалар э мебур. Фас пучин гьер са кардис ке удигьай гъил гьучихьаф къунши э.
Авал вахттари хъара цIуппе хIуьлмат-нуьхIуьбат авейи къуншибурин арабуриъ. МехIелайиъ адегьенттар джалла чияр-чуппар, бугунттар суман аверефи. Са хал-са цIа суман.
Те вахттари фи кар аркьайчинра инсандин джандилас алавейи. Ппара загьмат алчархьайи кумак дахьуттис. Раккахъди машин хъучадавере исал тураригI гIаяттарис хъара джурейи азиятар вейи. Байирдиъ лихуф кедавай хулахъди рукьуф хаб загьмат дивас алчархьайи.
ГIулин вахттуни гьертти чиппин курар бегьем аркьай байирариъ аверефи. КIилин ягъди учин кардилра лихуна верефи мучIинангунас хулаъди. Те вахттунис мехIелайиъ ая сайи файдин аверефи IуькIер, нехъвар, къачар. Фидегьен бизар хьуна айчинара, джала мил акьуна кумак аркьафи ачахъас. БицIиф–хIаф дагъай верефи кумакис. Гьертти учивас аттрукьу кар аркьафи.
Гьемиштти кумак аркьафи гьер са кардис. ЦIакIинилра, гамачIилра ке удигь авереф къунши э.
Хъара ппара кумак верефи авала хал аркьагуна. Алтухъ машинар адавай, кумак хъудаваттивас башламиш акьас верефттавуйи хал акьас. Фундамент рукIайчира, нецIугIас гъванар гIаттивайчира, хал аларкъайчира кумак герек верефи.
Сайин хулаъ кьвадилкьван ришичин, джалла алчахъуна, рухуна гьадихьафи. Акьуна гур верефи кьвадилкьвандихъди. Хабди атIу кьвадилкьван адихьафи раккагьди джаллабурис агвас.
Гьер инсан гъавурдиъ авейи ягIа уч ушучин гьер са кардис къуншис кумакис, багагь учисра адисе пуна. ДехIела джалла чияр–чуппар суман нуьхIуьбатилди эркьвайи.
ЯгIа ме кардис авала суман андава. Алтухъ алчушуб–алттушуб андава инсанарин. Авала суман аргвайра дава багулив фаяттар. Сагелай хулариъди ачадихаб алтухъ аттвейра андава инсанар. Фас пучин ягIайин ягъас хIапай курар хулариъ экьун аркьа, хьурарикк вереттар андава, хьед гъас булахикк вереф андава. Инсанар сад сайис даргвабалас, агугун аркьа ахттилатра амилгвандава.
Ме кардихъас хъара четин э шагьурариъ. АцIун мертебарин хулариъ яшамиш вей аве ппара инсанар. Раккна-раккаъ ачадаркуная къуншибурис ягIай авейдава цалин те багулихъ яшамиш веяттар. Багамингуна хIеракат кей аттве курарилди, Iуьшуй бизар хьуна ачаве хулариъди. Бизарвелдигьас гьучархье къуншис салам йисра кегьей кканвейдава. Гьал джаллабурин гъилариъ телефонар хьуная, дуьйин те кIилиас мич ягIай аве хабарар, экьуна хулаас гъургъасра ве кканеттихъай.
Са багулихъас ягIа миштти хьунаф хIуькуматин къалатра э. Инсанар пуларихъ, хуларихъ, девлетарихъ ахъихьуна мугьлат адава. Дуьнья четинф хьуная джалла дадар-бабарис йис кканде учин валадис ке иджеф, батIарф, хурубак кихьас, эркьва хал йис.
Ме курар джала иджи э. Амма инсандин фикирар джуре хьуная. Алтухъ йиркIв дахъуна ахттилатра кегьей акьас кканди андава.
Луиза Гусукаева
