Хье хIуькуматис ке лазим иде кар э агропромышленность садсуман кар акьуб, хайир кея Iеле сурсатарин кьадар вартт акьуб, муфеIетсуз натиджабур чIукь акьуб. ЯгIайин ягъас ме кардис хIуькуматин багухъас ппара майил ая ачмиш акьуная АПКйин программабур. Дагъусттан гьемишан иштаракчи э АПКйин программабуригI, хъара гьер иса агвар аркьа ме учин производствойин агалкьунар.
Ме кардихъас хъара джуре ахттилатарихъас гъургъуна уйи кьанди Каспийск шагьурдиъ Али Алиеван ттуранихъ хъая Дворец спортайиъ хьуная «ДагАгроКаспий-2025» агъа форрумдил. Гьеме форумдин мегIракайил иштарак акьуне РФин Госдумайин депутати «Теплицы России» агъа ассоциацин хIаф Алексей Ситникова, РДйин Правительствойин Председательди Нариман Абдулмуталибова, РДйин сельскохозяйствойин министрди Мухтарбий Аджиева, «Дагвино» агъа идарайин хIаф Шериф Каримханова, «Теплицы Дагестана» агъа ассоциацин хIаф Арсен Джамалутдинова, хъара джуре регионариас адиная гIуларира.
Гьеме форумди адиная ишттаракчибури кIвал акьуне мишттин мегIракабури алчушубари мункинвел ирцIанде пуна ачмиш акьас цIае технологибур, сур-сурис таджрибайин духIуьбавелар акьас, сасра хIуькуматин сурсатар чукь акьас (импортозамещение) шейэр чIукь акьас.
Ахиран вахттари хье Республикайиъ завал аркьа мехIсуларин къадар алтухъ хьуная. 2024-пе иса Дагъусттандиъ завал акьуна уй 260 тонн емишар, мебур кидавай алтухъ акьуне мехIсул ариш-варишдис 65 агъзур тонн дегьен. Ачмиш акьуная «самыхсамых» агъа джурайин проектар, ацIуна фикир йиная гьер джурайин хевун кIурар узубас. Хье хIуькуматиъ бицIи хеварин ке хIа багъар ая Дагъусттандиъ. Мин кьайдабур хъучархьуная 2700 гайихъди рукьуна.
Са-са пешакурарин хIисабарилди гьемишттин багъар адава кIилди Европайиъ. Инвесторари фикир йиная гъадивас джихерарин багъар. Дагъусттандиъ ачмиш акьас ккандея тропикарин миндальна киви. Ппара сахаватилди ахъаджихIая тIибитIарин багъларихъас.
Россияйъ ягIайин ягъас ме емишин багъар хIапай ая Дагъусттандиъ. 2024-пе иса тIибитIарин мехIсулин къайдабур хьуне 302 агъзур тонн мебурикес арайил акьуная 234 агъзур тонн. 2035-пе иса фикирдиъ ая гъадивас тIибитIарин бустанар 34,4 агъзур гайихъди рукьуна. Форумдил гъургъуне Дагъусттандиъ теплицабуриъ узая билбилджагьра памидорарихъас.
Хье хIуькуматиъ хIапай аграрий кар аркьаяф гьеме культурайихъай э. Фас пучин, ариш-вариш аркьа мукьариъ лазимвел ппара ая. Дагъусттандиди аде гIулари хIисаб аркьа мисан гьава ппара ухьтанф, джилар мехIсулис баракатинф, пешакурар аграрин гIешкъ аттар. Миштти идегуна республикайис мункинвел ая хъара ппара алтухъ акьас цIае джурайин теплицабур. Гьелбетта сасра хIукуматин Iеле натиджабур чукь акьас.
Наибет Гасукаева
