ЦIАЕ ИСАН ХIАЯГЪ

Ис — исан кIилилди рукьагунас инсанарил алчархьа гьер джурейин хIаягъар. Ая мебур джалла вилаяти аркьаттар, хъара ая Iари мусульман уммати аркьа хIаягъара. Агьал хъучавея цIае исан хIаягъ, ме хIапай хIуькуматариъ аркьа. Ме хIаягъахъ хIа инсанар далара шиникквар Iайи гъузуна аве. Мебурис ме ягъ Iеламатинф суман ве. Фас пучин, ме ягъас дадар-бабари шиниккварис джурейи тамашибур акьас алучIа. ЛикIенас аркьа шиникквари аяз-хIададас кIеджар, чиппин йиркIураъ ая мурадарихъас, фи кканди айчин.

Шиниккваригьас джинди хуруна, бабари ме кIеджар гьикуная пуна аяз-хIададас, гъуршанде мебурис савкьатар. Хабди ме хIаягъан Iуьшуй, шиникквар гъархьухаб, кичикIа мебурин савкьатар елкайикк. Багами, гъайши арайи, шиниккварис ме савкьатар агу вахттуни, йиркIвар шад ве, мебурилас Iайи шад хьуна аве хIаттар, мебурин гьава аргвай. Вахттар ккетвей шиникквар хIа ве, мебур гъавурдиъ архьа аяз-хIададар адаваф, чиппис савкьатар бабари гъуршанф идеф. Айчира чиппин бицIигунан вахттарин шадвелар кIвал аркьай, кIилин Iуьмурдис илгванде инсандис иджвелин фикирар. Хабди чаб хIавей, чиппис акьу тамашибур кканве чиппин шинникIварисра агвар акьас.

Хулариъ акьу тамашибур кидавай, шиниккварис гьер джурейин хIаягъан мегlракабур аркьа махьтабариъ, садикариъ. Махьтабариъ хIа классариъ хурая шиникквари декабрьдин вазалан ахиран ягъари, дуьхуьна хIа джигахьр, башламиш аркьа хIаягъан мегIракабур. Мисаъ башламиш акьуна ке бицIи классилас хIаттилди рукьуна агвар аркьа лехъунар, сценкабур, аркьа мегIнибур. Ахирахъди мисаъ аркьа билетарин розыгрыш. Ме кардихъра ппара Iайи гъузуна аве шиникквар. КIур ихьай агъдива нумер кея кIеджар, шиниккварис гIаттархьа савкьатар. Ппара шадтти аве мебур чиппис фичира идже шейэр аттархьу вахттуни.

Мишттин мегIракабур аркьа садикариъра. Мисаъ аяф лап бицIи шиникквар э. Мебурис хъара ппара тамаш э ме хIаягъан шадвелар. Мисаъ чиппин нашивелди джаллабур хъугъуна гъузуна аве чиппилди аяз-хIадад савкьатара фай адисе агъай. Амма сагелай савкьатар пай акьастти, мебури ке бицIи группайилас башламиш акьуна хIаттилди рукьуна агвар аркьа чиппи хIезур акьуная сценкабур, лехъунар, аркьа мегIнибур, хура шаирар. Хабди чиппис йина савкьатара фай, шадтти ве джаллабур хулариди.

Савкьатар кидавай, ппара шадтти аве шиникквар, хъара ме ягъ хъучаверегунас чиппис хлопушкабур гъуршанди хIезурвелар аркьай. Чаб чиппин арайиъ бехIс аве мебурин, найихъ ппара хъайчугас, найинттари Iайи бахъар аркьайчин. Кканве мебурис хъара завариъ агъарта фейерверкара. Фачархьу манат фай шиникквар гьука дуканариди мебур гъушанас. Найин дукандиъ батIарттар айчин хаб чиппин арайиъ агъай ягIар аркьа.

Амма тамашибур суман, Iайвелра ппара кея мебурик. ДехIела дуьканчибурив фахьуна кканде массайис ахттигьар ирцIан кIеджар. Мебури масса йина ккандава хIаттар хъудавай адиная бицIиттарис. Хабди са кар, са лихун хьу арайи, мебури джувабдарвел гъайдава хьу нехIс кардихъас. АцIуна гьер джурейин курар алчархьуттар ая, мебурикес ппара зарар хьуттар. Фадихьас хъучадархьуна, гъиларигI чурхъуттар, тIубар гьадахъуттар, хулариъди ачархьуна цIабурар керхьуттар, IуькIеригI гIархьуна угуттар.

Мишттин курар алчадархьас, хьин алгъузуна кканде шиниккварил. Вархалди гьайчIуна чурхъай кканде хуларигьас, саларигьас хъара джуре джигагьаригьас. Фас пучин, нехIс вереф сагелай э. ДехIела джаллабур мугъатти гъузуна кканде ме кардихъас.

Хлопушкабур чурхъас шиникквар башламиш аркьа ягъар ккими. Амма хIа пай чурхъаф Iуьшан сеIет цIеIуд хьухаб э. Джаллабур хулариас аттве хIеятариди мебур чурхъас, завариъ фейерверкар агъатас. Миштти шадтти башламиш аркьа цIае ис.

Амма агьал алтухъ ме кардис ибур ирцIанттар андава. Шиниккварис кканди айчира, хIаттари, хье мусульман хIаягъ дава агъай, кьабул аркьайдава. Фиштти ичира, зе фикирарилди, инсанарис йиная са багьана сара э ме ягъа акьуна батIар IуьтIубара, джалла хизанар са усттулихъ завал хьас, багу кIилар кIвал акьуна, хIаягъ мубарак акьас, шадвелар акьас.

Луиза Гусукаева