Шалбуздагъ — ке батlар табиlетин мукь хlисаб аркьа хье Дагъусттандиъ. Гьеме гьава суван кlилил рукьуна агъаве верш инсандегьен гьер ягъа: туристар – батlар мукьарна табиlет агвас; хъара диндиъ аяттар — джандин сагъвелдис, мурадар бегьем акьас чиппин.
Хlа пай вере инсанарикес бусулманар э вереф. Гебур хъугъа, ге суван кlукlул алгъушухаба чиппин мурадар гьуркlасе пуна. Амма ахттигьар аяф алгъавес 20-пе июльдилас 20-пе августистегьен э.
Эл гьудуркlайчинара инсанар алгъаве суварин кlукlарилди рукьуна гьер 20 митIрилас эл ккертай. Рекъди верегуна гьучархьа чlирхьу лекар. Са-са диндиъ ая инсанари агъа, еригелай гич агъушухаба Хlедждил ушуф хlисаб аркьа пуна.
Махачкалайиас Мискинджа агъа хьуриъди рукьугуна рекъ, мидас хъучучlа вартткlил. Мискинджайиас зияратихъ «Эренлар» уазикаривас далара вес вейдава. Зиярат lайи хlа дава, кьанди акьунаяф суман э, гlанаъ ая некьв Сулейман агъа зурба диндиъ ая инсандин. Уч кlес вахтт хъучадеф хабар хьуна, васият акьуная хlурин джемеlетис. Зун кlегуна ами ате носилкайил, пуная ми. Алттина, луфари файшуная ме Шалбуздагъдин дагьарил.
500 исахъас хаб мич хlисаб аркьа кьацlра кlидиркlвай диндиъ ая инсанар вереф ме зияратилди. Ме мукьуйиъ акьуная мазгит, инсанари эл ккерта, lуьш алдихьа, lэкв хьасттегьен, хъара мисаъ ая гуни lеле мукь. Емаг хъара чай фачиянде. Продуктар джемеlети садакьа хьурай пуна файдина аве. Кlилин lу вазди гlешкъуни адина экьу инсанар аве гуни, чай акьаттар гуни фачиян мукьуйиъ.
Лагерь алдея хlуьлилас 2,5 агъзур митlри вартт. Мич гlуьбехъми адичин идже ве. Тамаш акьас ве фиштти lеламати батlарди рагъ афучlайчин, фун ацlасттегьен lуьшанттар акьас ве, хъуттурфанас ве гlадарихъ. Мазгитан гlан акьуная lу пай, са пай хумбар эркьвагъилди, сасра пай — идемар. Джиликк аккихьуная кьвадилкьванар, цаликк завал акьуна аве ахунар хъара lурдеккенар.
Айчlу вахттунихъ хъуттурфуна, рукьа 7-9 сеlетилас Зам-зам агъа хьед ая мукьуйиъди. Ме хьед фачикlа Меккайиъ къуйдиъ ая хьеттихъай. Хьеттил гlуланаракехlей мерккв алийина ве, са lайи мерттеф хъара ругъуф. Ме зияратин хьед итталар сагъ аркьаф хlисаб аркьа. Хlа пай джемеlети хьед агьатуна чиппи фая къабариъ гъай аве хулариъди, хьеттин кlенаас рекlв ичай манатар аве.
Булахихъас маршруткайихъ рукьуна са сеlетин сара рекъ амилгванде дагьарарилас. Фишттин тlабиlетин батlарвелар ая. Булахихъас са суре рекъ ами гьучархьа джилиъ рукlуная са бармак дегьен мукь. Гьегич ахъарта гъванар.
Нагагь хьибугелай ахъатуна архьухаба гин мурадар бегьем ве агъа. Хуппай рекъ ккиркlвастти гьучархьа lу исал дагьар. Мисариъ аяттари агъай аве ме мукьуйис гунагьар алца мукь. Гьинавас хьучин гlайчlуна вартт агъучlас, хlисаб аркьа гунагьар кидаваф суман. Сур инсанаривас гlаттвес вейдава агъа гисагlас. Амма инсанарин гунагьар мич рукьуф кеттвереттаре, фас пучин вартт агъучlас вей давуйи агъа.
Жавгарат Хамазаева
