Дуьйин варттал инсандис йиная ке хIа савкьате джандин сагъвел. Сагъвелдин кьимат агьалдин вахттари ппара хIаф аттархьа. Пулун кьимат кедавай, инсан Iуьмурдивасра фаттархьа. Агьал инсандин сагъвелдин иммунитетра авалан вахттари суман цIуьппи андава. Ме кеIайи асулу э хьин Iелди ая гунилас, ешамиш вея мукьуйин гьавайилас, аркьая кардилас. Авала инсанди Iелди ая гуни мерттеф и. Мерттеф пегуна, учин гъиларилди узуна, уцуна, алайхIуна файшуна рагIуъ ругIуна аркьа гIурин гуни авейи хулан хизанарис. Учин мертте нис, ччам, некк, ифал, джар. Алтухъ фера итте шейэр адавуйи. Ппара хьичин шиникквдис гунил алтIишина ифал алахъуна пусукIра ирцIанфи. Байирдиди кар акьас вейчин дабрагиъ авереф кIилди ве хулан шейэр и: кьутIур, суьлен гуни, нисин кьут, руту некк, тIишина мусуйин гвад. Мебур IуьтIугуна джандис кьуватра йина кIилин ягъди кар акьас аттрукьайи.
Иттар хьичира, алтухъ дарманар адавай кIилди ишламиш аркьафи джирехIвелдин шейэр ягlаф-дагIаф аркьай. Кьуркьар тIагIуттис руьхуьна калтуфар алчихьуна хIа ккулра кичикIайи эл дивас. Мухур хъархьеттис гIахъуна чIичIакIра руьхьес акьуна неккугI ухас аркьайи, кьунан мавулди тIиршанди, уьтт гIихьуна чай ухайи. Сайишттира гьер са итта мукьуйис джиркIенди дарман.
Агьал фи иттархьичира инсан гьукк акьуна вес алучIа аптекайиди цIуд дараманарин гъушанас. Духттурарира алтухъ чиппилди джувабдар гъушанас алучIайдава, дехIела джирехIвелдинттардалара мебури хIуькуматин дарманар ликIенас алучIа. Са багухъас мебурин гъавурдиъ архьа. Фас пичин, ахиран хьибу исан арайи, гьалдис уйи итталарихъди, коронавирусра бадил хьуне. Ме иттали инсанарин Iуьмурар духIуба укьуне. Коронавирусдис зарафатар ягIайдавуйи. Вахттуни руб-дарман дакьучин инсандин Iуьмур архьайи читин дараджайиъ (положение). Ппара пуч акьуне ме иттали Iуьмурар, кидиркьу хал илгундава. ЯгIайин ягъас коронавирус яваш хьуная. Айчира арабур аркьай мисаъ-тисаъ бадил ве иттаттар. Агьал хье райондин больницайиъра ая са иттаф. Духттурарин чIаларилди мин джандин гьава иджи ая. Сара мишттин иттаттар больницайди адина адава. Сайишттин гриппар хьеттара агьал алтухъ ппара адава. Амма хьиданана цулана э инсанарил грипп Iайи алгъазиланф. Хье райондиъ ноябрьдинра февральдин вазала э ке ппара иттаттар авереф. Агьал хутти аркьая хье больницайиъ гриппин вакцинация. Ме аркьаф гьер инсандин учин разивел фай э. Агьал ме руб йирхIа джалгайигI гIачархьая шиникквар ерхьи вазалалас ерхьи ис хьеттарилди рукьуна. Iайи иттархьас мункинвелар аяттар, мегIелимар, духттурар, соцработникар, армиди гъаре шиникквар, машинарихъ кар аркьаттар, Iелеттар хIезур аркьаттар. Хъара михъай барамбарди аркьая коронавирусдин ревакцинацира.
Агьал алтухъ иттаттар адавайчира духттурари инсанарис мугъатвел фадмихьа агъа. Эхlттиятихъ хъучархьаф адава. Гьертти училас фикир акьуна ме кардихъас къикъи тIушуна кканде. Итта инсан ая усариди вей ккандава, иттаттира алтухъ гереквел адай инсанаригIди айчIвай ккандава. Исалас иса вере гриппара Iаттаре, сагъ акьасра читинттар ве. Гьер са цIае джурайис руб джикIина арайил верегунас вахттар ккеттве.
Миштти идегуна, духттурарира гриппар дахьас алтухъ гереквел адавай инсанар ппара завал хье усариди мева агъа. Раккаригьди, идарабуриди, рекъериъ, машинариъ, автобусариъ учIухаб хулади адифна сад гъилар Iуьччуб. Хьехаб ягъди гъиликк спирт, хъара сасра дезинфицирующий средствабур атуб иджи э, герек хье вахттуни, гъилариъ адаркас. Хъара иджи э маскабур агьикIухаб. Мебур хIел-хIел аркьай духIуба аркьай кканде. Дахьичин ппара гагьди ишламиш акьугуна завал ве гьерджурайин микробар.
Агьал джалла дуйин духттурарин вазифа э джемеIет иттархьас адатуб. Нагагь иттархьичин хулариъ амеркьва агъа мебури, вархалди дадивуна ях агъа больницабури. Дахьичин Iайи хьасттегьен экьуна хулариъ хаб дахттурарис читин ве сагъ акьас. Миштти далара гьертис рехIет э вахттуни джандин сагъвелдихъ хъучушуб.
Луиза Гусукаева
