22 июньди 1941 иса са хабара адавай, алчахъуне хье хlуькуматилди немцар. Ппара четин хьуне  хье эскерарис гьер багварихъас алчадартай немцар. Гаш дагъай, мекI дагъай суьре истти хаб чукlай хьуне хье эскерар, Москвайин къирагъарихъди дегьен рукьуна. Са гагь хьуне мебур немцар гьадартай, гъурзар акьуна.

Ге дегlвиъ ацlуна кlи эскерар, фана хьу яракьар хьуне немцарин. Гиштти хьуна агуф, Жукова арайил акьуне контрнаступление. Ге вахттуни немцар хlезур хьуна уйи йирхlас Москвайис. lудар багварихъас завал хьуна уйи бегьем гудж. 1,1 млн эскерар, 774 танкар, 7650 орудибур, 1 агъзур самолетар хье багулихъас. 1,7 млн эскерар, 1170 танкар, 13,5 агъзур орудибур, 615 самолетар хъучадивуна уйи столицайихъди немцари.

5 декабрьди хьеттари икьрар акьуне lуьшуй чаб алчахъас. Ягъалас ягъа варха аркьайи хье солдатари Москвайигьас немцар. Са вазалан арайиъ душмандин эскерар гьаттархьуне верш километрилас ппара. Садпуна хlа дегlвибур гъас дагlай, инсанарин кlибар хьуне, яракь кьитди ай, са усал ккиркlвас хьундава хьеттарифас дегlви. Ацlуна хlа шагьурариас адикуни немцар са вазалан арайиъ. Москвайин дегlвиъ садпе гъалибвел хьуне хье хlуькуматин. Хье багулихъас кlине 937 агъзур инсан, немцарин – 50 агъзур эскерар.

Расим Гучудадов