Ругъу хьед инсанди ишламиш аркьа фиттис канчинара хъара джандисра. Фи муфиIет кегьан джандис? Ругъу хьеттикес ппара муфиIэт кегьан хъара ибгIаттикес?

Фи хьасегьан  ругъу хьед ухухаба  гуни Iэле веIдуни. Нагагь ругъу хьед ухухаба гуни Iэле веIдуни, IуьтIу ямагикес са муфэIэтра вейдава.  ГисагI гIая белок хIел хьас хъучархьайдава гIан-джандивас.

IуьтIуна ае ямак четинди хIел аркьагуна, ацIу рудуран багук кикъуна илгванде мавар. Ппай са веIдунилас джандикес керчIва чIирхIе итталар.

Идегуна кьацIра миндавай ругъу хьед  ухас эхттияр адава, нага-магагь гуни Iэле вахттуни вас кканхьучира хьед ухас, IуьтIухаба 30 минутилас далара умухана .

Рентгенологари файшунае эксперименти агвар акьуная, инсанди IуьтIунае ямак илгуна кканефе пуна 4-5 сеIети къарфуни ппай ругъу хьед ухухаба 20 минути далара илгвандава. Ппай хаб тегIди гашве инсандис, идегуни кук верефра. Ругъу хьед далара са истиканди ая ибгIа хьед ухучи са суре сеIетилас кишечник мертт ве.

Ппара зарар ве ругъу хьеттикес силебарис. Чай ухугуна силебарин эмаль куче аве кьабахъасти  ругъу хьед ухугуна эмальдиъ хатIар гIархьа, тегIди чIир хьас хъучeчIанде силебар.

Ругъу хьед уха инсанарин джан бизарди аве, иммунитет чIукь ве, хъуссуф суман аве, гьер гелай гъархьас кканди аве.

Машрикъдигъ хъая хIукуматтари кьацIра ухайдава ругъу хьед. Тебри ибгIа хьеттилди сагъ аркьа кIилин Iуьр, силебарин, мекIилалас гъайши итталар.

Амма ругъу хьеттилди джан закалят акьухаба, джандиъ ппара кьуват ве. Хъара мерккв гIае хьетилди джан вардиш акьас хъучучIухаба гикес хъара ппара муфиIэт э. Мерккв гIае хьед киркьугуна джандис, нервабур гъайша, рукьас аркьа кIилин маскъурахъ. Гисаъ ая са бицIи участок гипотоламус агъаф 4 грамм аяф. Ги джуваб фачийянде : нервабрихъас, къарфуниъ ая — хIа рудурахъас. Ги дуз аркьа хье гъархьа вахтт, ишттагь, шадвелна пушманвел, джандин бизарвелра.

Идегуна дузди ишламиш акьас ягIар хьучи ругъу хьед на ибгIаф, джандиъ сагъвел ппара хьасе.

 

Ж.Хамазаева