Гьер вилаятихъ учин ватанин хIел, иджвел Iайвелра ягIай, джемеIетин хайир бадалди лихан идарабур ппара хъая. Идарабура сур хIа дараматаре, сур бицIиттар. Амма са герек иде кар алчархьуна ушучин, инсанарис мисан хIавел, бицIивел, е дахьучин батIарвелра сайинра фикирди фарцандава. Ке удигьай фачартафра кIвалди амилгванфра мисаъ кар аркьа инсанарин рихуб-салам, чиппихъай гъургъубан къайда, акьу кумак э.
Гьемишттин идарабурикес сад Пенсионный фонд РФ э. Арайил акьуне ме са агъзурна ерчIу вершна ерчIцIурпе исан къанна Iудпе декабрьдиъ РСФСРдин Верховный Советин постановленилди.
Ме идарайин ке хIа маджбур, вазифа хIисаб аркьа халкьдис чиппис рукьая социальный пулар вахтт ваттуниай фачийиб.
Мисаъ лирханди ая пешакарарил кара зейдайи алчархьая. КIилин хIуькуматин пенсионная системайил, ватанагьлибурин ахттигьарарил алгъузуна кканве. Джалла джемеIетикес са пайра кегьей гъавурдиъ авейдава учис ватаникес рукьа пуларин, учин ахттигьарарин. Миштти идегуна ме идарайиъ кар аркьаттари гьер чиппихъди ади инсандис ягIар акьуна кканве фи-фиттихъди ичин, найисаъди фишттин кIеджар завал акьуна гъайчин. ПФРдин бюджет утвердит аркьаф Федеральное Собранин Гос. Думайи э.
Пенсионный Фондуни ягъцIур миллиондилас вартт пенсионерарис ирцIанде пенсибур. Социальный пулар ирцIанде льготар ая къа миллион инсандис. Хъара страховат акьуная инсанарин пенсионный ахттигьарарин учет гъа мебури вершна къанна муя миллиондилас вартт.
Iу агъзурна гIуьфудпе исан хаб э пенсионная системайиъ кьитвел аргвай. Исан кIилил хIуькуматин бюджетиас пул гьикай, хъикIай ве ме кьитвел. Iу агъзурна къадпе исан са апрельдин вазала халкьарихъди рукьас акьу пенсибурна пособибур хIисаб акьуна аттархьуне якьу вершна ерхьцIурна ерчIу миллиардилас алтухъ.
ПФРдин структурайиъ майцIурна якьу отделение ая. Ме системайиъ лихандея верш агъзур инсан.
Iу агъзурна цIеерчIудпе исан майдиъ маслихIет аркьай уйи ПФРдис публично-правовая компания пуна статус йис. Ме джуьрайихъди гьударке хаб микес хьасе хьибу багв фая идара. Мебур: хIуькумат, профсоюзар, курарин хIаттар.
Реорганизоват акьухаб ПФРдивас хьасе алтухъ алдира хайир гъушанас инвестицибурин кумакилди.
Хъара мишттин организационный ахттигьар йис кканди ая Федеральный фонд обязательного медицинского страхованияйисра, Фонд социального страхованияйисра. Мишттин статус хьучин ме идарабурис мугьлат хьасе чIал сад акьуна хъара иджи кар акьас.
Пенсионный фондунин ке герек иде вазифабур:
Гьер са инсандис фидегьен пенси рукьайчин арайил акьуна гихъди рукьас акьуб;
Маджбурлу пенсионное страхованийин пуларил алгъузуб;
Арайил акьуна социальный пулар йиб ватанагьлибурин кIилдин категорибурисра: ветеранарис, инвалидарис, дегIвилас аслу и инвалидар хьуттарис, Советский Союздин Игитарис, РФдин Игитарис;
Материнский капиталин сертификатар йиб;
Материнский капиталин пулар йиб;
Пенсионная системайин пуларин хIавел акьуб, хъара ацIуна джуьре курара.
Iари хье райондин Пенсионный Фондунин пешакарарихъ хъуттурфуна кьимат йис хьасе кIилди хIуькуматин идарабурис. Фас пичин хьес аргва ме идарайилас фидегьен инсан алавейчин. ХIафра – бицIифра, ягIафра – дагIафра, иджефра – Iафра.
Гьамебурил кIилдибурил сабур хъай йиркIв алийина, иде-даваф ахъакьуна, дагIаттис ягIар акьуна, ягIаттис тикрар акьуна, гьер сайин хасият кьабул акьуб ппара хIа каре.
Салихат Малагусейнова
