Агъуларихъ хIекьдан хьеф иде ямагар ппара хъудава. Хъаяттарикес ке идже ягъарис аркьаф мус хьучира куче-муссу э. Ме ямаг акьас герек ве гIур, муссу, мастт, ччам, уьтт, хIалатут.

Пудегьенттарикес ке загьмат алдяф муссу акьубал э. Авала агъулари барамбарди сасра мехIсуларихъай узафи джарх. КегъучIу джарх уцуна алайхIафи.

Хулади файдихаб мертт аркьафи. Хуппай верефи хьураккди уцас. Уцухаба гIаттивафи угуф, чирхI, къутт. Хабди гъарефи ругIас рагIуди. Муссу хъудаваф Iудра авейдавуйи. Хъудаваттис, агъдарукьаттис багу-кIилинттари, къуншибури ирцIанфи. Муссу ппара ишламиш аркьафи инсанари. ТIишина Iелефи, шиникквари IуьтIанас «бакъаяр», «калушар» аркьафи ччамра гIикIуна. Гуни гIадавагуна, ямаг хъучархьуна адавагуна тIишина нисихъай, муталихъай, ччамухъай Iелефи. Гвар дакьуна, ифал акьуна, ифалихъай Iелефи.

Муссу ишламиш аркьа куче-муссуйигIра. Куче-муссу аркьагуна ке удигьай хIуьягиъ агьарта хьедна мастт. Хуппай яваш-яваштти гIархъа гIур. ГIуринра кьайда ягIай кканде цIуппе дахьас. ХъадартIай гIадарка кIен ккидигвас. Руьхье куче-муссу 30-40 минути. Хуппай адайхьуна тIабакIиди бурцIе муссу кичархъай тIиршанде. Ттуьлле акьуна яIаниъ аркьа хIа уркI, багварихъ — бицIи уркIар. УркIариъ агьарта куче ччам гIихьуна уьтт, хIалатут — гьанас фи кканчина.

ХIезур хьехаба агьийина суфрайил джаллабури тIубарилди Iелди. Унархъафи багу-кIилинттарис, кьуншибурис. Унахъугуна: «Шаб куче-муссуйин са тIуб акьас» агъафи. Куче-муссу аркьафи Хьидин Iуьшас, кьвадилкьвандихъди гъас, мил акьуна хIа ккулар дуьркьанттарис. Ме ямаг кедавай, муссу ишламиш аркьафи умаджис, рукъу яккара гIахъуна, тIач аркьа алахъуна муссу.

ЯгIайин ягъас гьеме ямагарикес аркьай амеф куче-муссу э. Амма агьалдин шиниккварис гIурин кушар агъай кканвейдава.

Луиза Гусукаева