Гададов Осман э КIарин МехIемаданра Перин кIиркI. Ге хуная 27 октябрьдиъ 1940 иса. Iуьсман мебурин кебицIи шиниккв э. Учин дад Iьусманас кьацIра ягIайдава. Дад кулак э пуна адикуная мебур хулариас. Кулакра фиштти хьунафе пучин, ппара джандилас гъил гъуйуна лиханди, гьавайи фера фачархьуна аяттар давуйи. Сувахъ IуькIер уцагуна, хьилибурил, гьер мукьариъ, алархъай ахьуная ги кьатIар аркьай гуни. Фас пучина, дирециккес гъад ккевес экьугуна, IуьтIанас вахтт гьавайи фадатас. Гуни IуьтIанасракегей адеркьвай акьунаттар хьуная гин девлетар. Гишттинттис пуная кулак. Къуншибурира шикатар акьуная гебурилас, девлетар хъая пуна. Фаттивуна файшуная акьудегьен девлетара, са кепекинра хайир дахьуна учин шиниккварис. Гьерттилди фачийина шейъэр, кьумашар, кьур, гIур, уьтт, сайира хаб йина адава мебурис. Гьертти элигвел акьуна атуная учис. Кулакарин шиниккварис ахьуна адава Iеле гуниракегьей.
Хулаас адикухаб, джалла далгъуная мебурин хизанар. Iуьсман бицIи ами кIиная гин дадра. Мис учин дад кьацIра ягIайдава. Фера Iелеф адавай, фун кевере иттал хьуна кIиная мебурин дад. Бабахъай ге хьуная сувариъ, колхоздин къаравулвелдиъ, дояркавелар акьуная бабахъай. Баба ппара загьматар дивуная учин шиниккварихъас. Кулакарин шиникквар агъай фера кумак ахьуна адава мебурис, нандигIра гIачартай хьуна адава мебур.
«Са хIуни хъайуйи чахъ. Баба ге хIуни массайина, ушуна КьасумхIурилас гIур гъушуна файдифе час, учин утунихъ хъахъуна», – ахъаркьа Iуьсмана.
Бабра дахи, мебур бицIи ами, кIиная. Ададари чиппифас аттрукьа кумакар аркьай ахьуная мебурис.
Мактабиъ Iуьсмана дарсар батIарди хурай ахьуная. Училас хьибу исанди хIаф ичира, учин чу Агюбра михъай кичушуная мактабиккди. Агюб хуная 1947 иса. Iуьсманас дахи ягIарвей ахьуная дарсар, Агюба кьацIра хурай хьуна адава. Ми иджи дарсар хурахIела гъушуная интернатиъди. Агюб гъушуна адава интернатиъди дарсар дахурахIел. Са-Iу иса илгуная ме интернатиъ. Дадра, бабра хъадава бицIи шиникква, илгуная куьчейиъ.
ХIа чи Iуьсманан, ХIелимат агъаф, мактабин уборщицавелди кьабул акьуная, учис Iу манат хьас. Ге хуная 1932 иса.
ХIа чу, ХIадад агъаф, учин дуламиш аркьай ахьуная хIуппарихъ, маларихъ вей. Ге хуная 1934 иса. Iу чусара хъахьуная гебурихъ, гебур лап бицIи ами кIиная. Сад дахе чира хъахьуная Iуьсманахъ, ГIебидат агъаф, сасра бабанф.
Удигьай, уч армиъди весттегьен, Iуьсманан фимилия хьуная Магомедов. Кегъархьухаб ушаная ме са исан паспорт гъушанас. Паспорт дайирцIанди хьуная мис, ве ттур нандигIра гIадава агъай. Мебур руцай ахьуная Магомедов Iуьсманахъас. Хьибу, якьу агъ хьуная мин хъучавей, хъаттвей, фишттира паспортар ирцIан усаъ кар аркьай ая инсандис мин ттур даджиркIенди. Учин хIа ччуччулди Казахстандиъди вес кканди, паспорт фадавай вес давей хьуная мифас. Те ччуччу шаб агъай хьуная мис училди Казахстандин Донбасс шахтайиъ са иса кар акьас, ме армиъди гъасттегьен.«Ма ичин руцун джикIен ве ттур гIайчин мисагI, пуна йине ге идеми джалла документар заалди. АцIуна руцуне зун ге кIеджаригI. Са арайилас агуне зас гисагI Гададов Осман Магомедович. Гьаме хьасе зун пуна, хъуттурфуне зун ге документарихъ. Верегунас зун и ге. Засра дагIай духIуба акьуна уйи зе фамилия. Сара гьегиштти Гададов хьуна илгуне зе фамилия», — ахъаркьа Iуьсмана.
Аме ччуппарин, чиярин илгуная фамилия Магомедов, Iуьсмананф хьуная Гададов. Казахстандиъ ге илгуна адава са исадала. Гисаас Iуьсман файшуная армиъди. ЦIайи ме файшуная Ленинградиъди сержантарин курсариъди. Тисаъди адиная мебурилди са къа, хьибцIур инсан Заполярьйиас, Мурманскдиас, цIуьппи ушанкабура аликIуттар, тич гъас сержантарин курсар хуруна аяттар. Мурманскдиъ армиъ вей хьуная Iу ис, Ленинградиъ хьибу ис. Iу исадала служит дакьас ушуная мера, хъара са цIегIуьфу шиникквсара, хъай служит акьас Заполярьйиъди. Тисаъ мин хьуная хьибу исра хьибу вазра, ягъара, Кубинский отношенибур гIачархьуна фадартай. Идже хьас пуна ушунаттис, хъара Iайи чIирхIи хьуная Iуьсманас. Тидас хаб ушуная ме учин ччуччулди Казахстандиъ. Тисаъ ги акьуная гьерджурайин курар. Тидас айчIуна адиная мебур хаб джалла хъай хIуриъди.
ХIуриас хаб ушуная ме Дербентиъ ая педучилище хурас. Гисаъра Iу исадала дахуруна хаб айчIуна адиная ме хIуриъди. Хабди вей нубатиъ ярдарихъ, маларихъ, хIуппарихъ учин ччуччухъас ХIададахъас экуная ме. Ппара кумак акьуная ми учин хIа ччуччус.
Хуппай акьуная ми учис хьир, Нижамат агъаф. АцIун гагьди дикванчивелара аркьай хьуная ми раймагдиъ. Аркьай бицIи ухубар, кам хьуная мин пулар. Хаб хъатIуная Iуьсмана хIуькуматин пулра, сара алайкуная ме ге кардилас. Ахирахъди кар аркай ахьуная Iуьсмана связьдиъ монтервелди. Гисаъ ги кар аркьай хьуная уч пенсиъди весттегьен. Сара хъикIуф ге отдел связи, нандиъра кар акуна адава ми. Учис Iудпе хуттул хухаб, учIуная ме диндиъ. Учин хьирахъай бехIс акуна, вафас вереф, зафас агърукьайду пуна, акьас хъучуцIуная ми къулгунар. 31 ис э Iуьсман диндиъ ай.
«Тегунасттира, ухайчира аркьайи зун къулгунар, сивара ухIайи рамазандин вазала. Сасагелай савабин сиваракегьей ухIайи. Диндихъай лидегьен Iайи давуйи зун, бицIи эхIмакьвел кейуйи. Шахтайиъ кар аркьагуна, зе ччуччу, ХIадада кихьуне зун ухубак. Учира ппара Iайи ухайи, ппара даваттара аркьайи. ХIадада тисаъ дакьу даваф хуфттава. Общежитибурин раккаракегьей гIахъуфе, укъай хахуларихъай», — агъа Iуьсмана.
Хабди, хьира хъай ушуная ме хедждалдира. Iуьсманахъна Нижаматахъ хъая ерхьи руш: Сахибат(хуная 23 октябрьдиъ 1968 иса), Гюлусум (хуная 15 декабрьдиъ 1969 иса), Инжилат (хуная 30 июльдиъ 1971 иса), Анзират (хуная 30 октябрьдиъ 1972 иса), Жимилат (хуная 28 августиъ 1977 иса), Фатимат (хуная 30 майдиъ 1981 иса). Гебурихъ хъахьуная са кIиркIра, те бицIи ами гимикIерин иттал хьуна кIиная.
Джандиъ сагъвел хьурай Iуьсмананра Нижаматан!
Нафият Шамсудинова
