Ме IуькI хьес джалабурис ягIафе, агъа ме IуькIуьс кьартIанай, хъара хьин агъа парI. Iуьрус чIалалди ппара гьер джурейилди агъа: лопух, репейник, дедовник, лопушник. Ая ме IуькIуьн ерхьи джуре. Уч кьартIанай уйинар кея IуькI дава. АгъучIа ме IуькI гьер мукьариас.

ЦIабар ме IуькIуьн ппара хIаттаре сае IуькIерихъ хъуттурфуна, хIапай хьеттари цIабарис агъа парI, мерIуьс агъа кьартIанай. Джалабурин хиял ве кьартIанай пугуна, фи муфеIэт кея IуькI хьасе ме уч, фачархье мукьариас агъучIаф, ппара хIисабикк аркьайдава.

Амма ппара инсандис дарман кея ме IуькIун цIабарик суман мерIуькра. Авала инсанари ппара емиш адава вахттари хIапай ишламиш аркьайи ме IуькIуьн мерI емишин еринди, хъара неккухъай, руьхьуьн ракь акьуна ухайи кьуват хьас.

Хьидана ме IуькIyьн цIабар айчIугуна, шиникквар ве хуппурарил кьартIанаяр завал акьас. Ппара итталарис дармандис ишламиш акьас кея кьартIанай. Ишламиш акьуна кканве гьер итталис учин къайдайилди. Амма духттурдин ахттигьар дайина кеяф дава ишламиш акьас ме IуькIуьн мерI. Завал акьуна кканве мерIер хьидана, хъара цулана сентябрьдин вазалан ахираъ.

Завал акьу мерIер кьатI акьуна рукъас акьуна кканве рагъ алчадархьа мукьуйиъ. МерI суман цIабара дармандис ишламиш аркьа, мавун чарккв иттаттарис, суставарис, хумбарин итталарис, йирхIун але мукьарис, тагIу мукьарис. Хъара мин тумар ишламиш аркьа ччам акьас (репейное масло), хIапай ишламиш аркьа кIилин чIар аладавес.

Лап авалдин заманайи инсанар ппара ликIибар, хурубар адава вахттари, ме IуькIерин цIабарилди гьикайи хьуная хабарар, ишараттар, багулив фая хIурариъди, шагьурариъди.

Наибет Гасукаева