Инсанди учин Iуьмурдиъ сагъвелдис, гьер са итталихъди бинайиас ишламиш аркьай хьуне гьер джурейин джандис муфиIет кея IуькIер. ЯгIайин ягъас сагъвел ухIас ппара гьер джурейин дарманар бадил хьуная.
Фармакологин бегьемвелар фидегьен гьуркIуна айчира, амма са пай инсанари сагъвел ухIас IуькIерин джерехIвел генара иджеф хIисаб аркьа. Сад мишттин инсандин джандин сагъвелдис муфиIет кея IуькI э кьалар. Кьаларин хайирдин иджи гъавурдиъ уйи хье алттушу несилар. Ме IуькIуьн муфиIет ппара хIа э. Фармакологиъ кьаларин тумар ишламиш аркьа ппара гьер джурейин дарманаригI. ТIабиIетиъ аядегьен дарман кея IуькIерикес сад мебурикес хIисаб аркьа кьалар. Ая са джуре, ишламиш аркьаф lаре дарманарис. ЯгIайин ягъас инсанди ишламиш аркьая кьаларин 200 джуре, гIелимарин хIисабарилди мункин э хъара алтухъди ахьас гьемин джуребур. Ме Iуькуьн муфиIетикес ппара ликlина ая. Чаб кьалар агубас чIал суман ичира, тIем кьулкьунф ичира, амма хайир микес ппара кея.
ХIекьдан кьаларик кея хайир ягIархьас, сифта ягIархьуна кканди ая кIилди ме IуькIеригI гIая дегьен, хайир кея дегьен шейэр. Мебур э флавоноиды, фитоциды, аскорбиновая кислота, каротин, яблочныйна янтарный кислотабур, хъара ппара инсандин джандис дуьхьуь сагъвелдис лазим вере шейэр. Хьес джаллабурис унихьуф э, авалдихъас хаб агъафра э ямаг хIел акьас кумак аркьа кьаларин хьетти, кумак аркьа къарфун иттагуна, кIил иттагуна, хъара кумак аркьа себ иттаттарис, лекI иттаттарис. Ишламиш аркьа ямагаригI. Iуьрусари кьалар ишламиш аркьа гIуригI, яккун ямагаригI, муфиIетис суман батIар ниъ, тIем хьас. Хъара мебурикес аркьа хIемамдин хьиригер, джандик кея итталар аттивас.
Хье миллатин инсанари кьаларикес аркьа кьутIурар, руту неккдигI гIахъуна. Хьин мишттин ямаг хlапай аркьаф э хьидана, кьаларин таза цIабар бадил хьугъилди.
Инсанарис суман, кьалар ишламиш аркьа нахширарисра. Кьаларин цIабар ке кканеттар хIисаб аркьа нахширарис, фас пучин, ме цIабари ухIа нахширарин сагъвел. Рукъу кьалар гIахъу ширин хьед ишламиш аркьа варвар хецIваривас ачмиш акьас, сае итталар дахьас. Таза цIабарик фидегьен хайир кейчин, гьегидегьен рукъуттарикра кимилгванде. Рукъас аркьа ме IуькIуьн цIабар гIулин ахиран вазалана, цIулин садпе вазала. Рукъу цIабар ишламиш акьас, ухIас кея Iу-хьибу исан арайи. Фидегьен цIабарик муфиIет кейчин, гьегиштти хайир кея ме IуькIуьн тумарик, мерIерик.
Кьалар уч хIеясуз IуькI э. Кегъучlа ибгIа мукьариъ суман мекь ая мукьариъра. Хьидана садпе агъучIа IуькIерихъай бадил ве кьаларин цIабар, амилгванде цулин ахиран вазалас дегьен. Мишттин Iеламатин муфиIет кея Iуьк кьалар ичира, амма ишламиш акьубан кьадар ягIай кканде. Хьес джаллабурис ягIа, хайир хьасе пуна алтухъди ишламиш акьу гьер са шейъ хайирсуз вереф. ДехIела сифтта хабар гъушуна кканде ягIа духттурарифас, джерехIчибурифас, хабдала ишламиш акьас иттал кея мукьуйихъди муфиIет хьас.
Наибет Гасукаева
