Хьуне агъа, хьундава агъа са хьурахъан. Гихъ хъай уйи ага са кIиркIра. Гебур лап гlеджизди дуламиш вей уйи агъа. Гьер ягъа аккикIайи агъа гебури хьар, хьураккди адеттари чиппис гуни йис пуна. Гебурихъас хъамилгуна кьулул аме гIурикес аркьай ахьуная мебури чиппис ягъас Iеле ямагра. Хьурахъандин шиниккв гьер ягъа вей хьуная даради кIурар акьас, хьуракк кичикIас, чиппин хьураккди адирай пуна хумбар кIурар хъадавайчира.
Са ягъарикес са ягъа, ме кIиркI даради веягуна, агуная мис бицIи шиникквари атай луькIей хьуная са бицIи гитанин чварккв. АлухIуная ме гебурихъай, фаттивуна файдиная ми ге гитанин чварккв хулади. Агуная ге бабас. «Фикьас файдифе кIиркI вун гьеле гитанин чварккв хулади. Хьес Iеле гунира адавай гьелис фи э хьин ирцIанф», — пуная мин баба. «Фера акьасттава баб, гин ризкьна, Iеджал хьев дава фай аяф, учис ликIи ризкь ахьасе мин», — пуная кIиркIа.
Сасра ягъа веягуна даради, хаб гьете шиникквари кьутанф аркьай луькIей хьуная са бицIи джакьв. АлухIуна ге шиниккварихъайра фаттивуна файдиная ги гера хулади. «Хаб гьеле найч файдифе вун зе кIиркI», — пуная мис баба. «Фера акьасттава зе баб, гьеме хьегIай мера хьурай», — пуная мин кIиркIа.
Са ягъар манзиларилас дараас адина, кIурарин дуч алдартагуна агуная мис ге дучугI гIукъуна, аладивуна кьвачIабура ахьуная са илан. «Гьагьрай баркаван, вун найч гIаяфе гьелисагI», — пуная ме кIиркIа. Дахи гIаттивуна ачафайшуная ми ге илан хулади. Найч файдифе вун гьеле илан хулади агъай гьарай ушуная мин бабан. Фера акьасттава агъай, атуная ми ге хулаъ.
Ягъар манзилар ккеттвей, азман хьуная мин нахширар. Джалла хьураккди ади хумбарис гучI вей ахьуная ге иландигьас. ДехIела вес алучIай ахьуна адава гебурин хьураккди. «Джан бабан, файшуна фат гьеле илан дараъ, хье хьураккди фушра вей андава лигьас гучIай. Фера Iелефра хьехъ хъандава», — пуная гис баба. Сара фера чара андай фай ге иланра ушуная ме кIиркI даради.
Иландис уч фартаяф ягIархьуная. Даради рукьугуна экьуная ме кIиркI са кIуранин кIенакк. Гьете вахттуни, иланди инсандин чIалалди пуная мисс: «Мисаъ фамарта зун, вас фидегьен джафа ичира, фулан мукьуйиъ зе дад ая. Вас зун ухIуна, файдебан ти пасе фи вас кканеф пуна. Вун уп гьеле ве мезуран кIенаъ ккейя гавгьар кканде пуна вас. Ге суьхIуьр кейяф э. Фи вас кканхьучина, гьете аркьафе. Дада вун хъадикасттава дайина».
Учис иланди пегъилди акьуная ме шиникквди. Фай гавгьара адиная ме хулади. Унахъуная ми учин бабас, пуная фи вас кеIайи IуьтIанас кканди аяф пуна. «Ккандея агъай, ацIуная зас гебур», — пуная баба. Джинди тич алдаркуна, адайхьуна ги учин сивиас гавгьара чангади, пуная ми учикди фаша пуна кеIайи идже Iеле задар чиппис.
Пегъилди мебурин удигь хьуная са алдаф алдай Iеле задари алацIуная суфра. ЮркI чурхъуна кIес хьуная баб, ге задар агуф. Гьалдихъас хаб са иджи ушуная мебурин Iуьмур. Гьанасра агъай хьуна адава ми учин гавгьарихъас.
Са ягъарикес са ягъа ме кIиркIа пуная учин бабас ях пуна учис сустти тин пас паччагьдин руш. «Фи вун агъаттар зе кIиркI, паччагьди хьес шибер ирцIанфев. Пугъилди алайхьасе ги зе кIил», — пуная баба. «Фера акьасттава баб, див ушуна нан уп», — пуная ги.
Ушучина тис фиркьа, душучина мис фирка пуна ушуная ме паччагьдилди. Пасра хъучадархьуна алайхьуная паччагьди мин кIил. Ге ягIархьеф, кIиркIа, гавгьарилди хаб сагъхьас акьуная учин баб.
«Фи вас паччагьди пеф зе баб?»- пуная кIиркIа. Бабас тамаш хьуная, уч фиштти хулаъ аяф ичина. Хьегъилди ахъакьуная ми учин кIиркIас. Хаб гьикуная ми учин баб паччагьдилди. Паччагьди хаб алайхьуная мин кIил. Хъара саIу- гелай гиштти хьеф, паччагьди фикир акьуна пуная, лагьа учифас вейчина учин хулагьас зе хулагьдидегьен къизилдин мугIра акьурай, зеф суман халра акьурай Iуьшан багамис пуна. Дакьучина бабра учра кIесе пуная паччагьди. Iешай, рахвай адиная ме хулади. Ахъакьуная ми учин кIиркIас фи учис пун чин паччагьди. Шад хьуная ме кIиркI.
Iуьшуй джала гъархьугуна, адайхьуна учин гавгьара чангади пуная ми, паччагьди петтилас Iудтти батIарттар акье пуна. Багамис гъайшагунас, агуная бабас уч фишттин ахунил алди айчина, фишттин кунар учин алчина. ГучI хьуная мис паччагьди уч кIес файдинаяф суман хьуна.
Паччагьдис багами гебур агуф, фера сара пас хьуна адава. Акьуна цIакIинра, йиная руш Iешай, рахвай хьурахъандин кIиркIас…
Нафият Шамсудинова
