Дуньяйин варттал алдава Iеламатин нахшир адава. Гьерф учингъилди ухьттанди аве. Нахширарин джуребур ппара ая. Ая хуланттар, ая вехIшибура. Хулан нахширарикес ке ухьттанф, ке батIарф, ке зурба Iекьулу хIисаб аркьа хIейван. Мин кьуватихъ, мин зурбавелдихъ са хулан малра хъучархьайдава. Джалла дуньяйил алди ая нахширарикес ке Iайи инсандин Iуьмурдин духIубавеларис кумак акьуф хIейванди э. ХIейванар инсандин Iуьмурдиъ бадилхьухаб мич, инсандин ке цIуппе дусттар суман фитIуна аруцаттаре мебур. Дусттар суман, машинар адава вегIдабуриъ, мебур улакь суман ишламиш акьуттаре.
Ая мебурин гьер джуребур. Гьалдин хIисабарилди, хIейванарин тухумдиъ ая ери джуре.
ГIачархьа мисагI вехIши хIейван, хулан хIейван, Пржевальского, Кианг, Кулан, вехIши даги, хулан даги, суван зебра, баябандин зебра, хъара Бурчелова агъа зебра.
Дунья иджвелихъди ушудегьен, хъуттурфуна мебурин авалдин ирккарилди аргвая ке дагь заманайинхаб фидегьен духIуба хьуна айчин гьалдин хIейван. Тегуна мебурин джандак и са къайдайин гъуй дегьен, хабди вей-вей азманар хьуне. ХIейвандин хIададарин хIадад и Гиракотерий агъа са нахшир, къа сантиметр гьававел дала алдаваф. Iелефи ми гъазе цIабар, емишар. Уч са джикъе гардан але, джикъе лекар ккея, ирхе руджра хъая са йиркIурас ибгIафи.
Ке удигьай хIейван хулахъ вардиш акьуне Северная Америкайиъ. Са вахттуни кIина ккеттархьуне мебурин хIейванарин джинс. Хаб гьер усариас джикIина файдине мебури хIейванарна дагибур. ЦIайи ккийиная джинс инсанарис ягIархьуне мустангар агъай. Вахттар ккеттвередегьен, кIилди дуньяйис ягIархьуне хIейван, даги ухIас.
Мебур хъаягуна, зайдейи рехIет ве мебурин сахIибарис. КIилди къикъе кар аркьайи хIейванди. Ме лап хIа улакь и авалан вахттари IуькIер аркьайчинра, кIурар гъайчинра, е дахьучин варха рекъуьъ учIайчинра. ХIейванра гьер хизандихъ хъавейдавуйи. Джаллабурифас аттрукьайдавуйи ме гъушанасра, ухIасра. Раккахъ хIейван хъитIуная хал девлетлу хIисаб аркьайи. Мишттин хулан сахIибарикра алтухъ фурс кивейи.
Хье девирдиъ улакьарин суалар хIел акьуная гьелбетта иджвелихъди. Кканедегьен хьуная гьер джурейин машинар. Улакьин еринди хIейванарин лазимвел андава. Амма инсанари агьал хаб джурейи гъуланди ухIая мебур. Мал, хIуб къара хъаятти учис улакь бадала ухIучира, хIа паяри мебур ухIаф фурс бадала, хулаъ ая шиниккварис тамаш бадала. Агьал мебурилди сайира езан акьуна, IуькI файдина ишламиш акьубан кар адава. ДжемеIетин чIире акьуная хуппурар хIейванарис хъертар атай IуьтIуна кIиркIва. ХIуригIас кIаратI акьуна вере вахттуни мебурин луджу джурейи ухшар аркьа. Хъуттурфугуна сад-сасрайилас ухьттанди аве мебур.
Инсанари бехIсунис гъуршанде хьер джурейин породабуринттар, ацIуна кьиматара йина. Хабди мебурин эесибури хIейванар гьарта мукьариди гъа. Идже мукьар фацуттарис батIар савкьатара ирцIанде. ХIапай хIейванар гьарта усариъ авереф агьал кегъархьая шиникквар э. Са багухъас ме кар иджи э. Фас пучин, агьал телефонар, компьютерар ппара хьуна вахттуни, кегъархьая джигьиларис ме иджвел дала дава. Дахьучин, кIилин ягъар ве мебурин хулариас найчра адайчIвай. ХIейвандил элдемиш хьу вахттуни мебурин гIешкъра ве ахъаджихIас, мебур вардиш акьас. Хабди, мебури бехIсариас идже мукьар фацугуна, джурейи дамакъар керхьа мебурик. Са чIалалди, хьес аргвая ме кардилди хIейвандис гьемишанра кьимат аяф, гьалра амеф.
Луиза Гусукаева
