Гварар хIурариъ ишаратар суман дала андава. Авал заманайин хаб гвар хъукъуна аяф э хумбеттихъ. Хулаъ ишламиш аркьадегьен хьед гъарефи гваралаай. ЦIайи файде сусар хьеттил гъарефи хибудпе ягъас гвара хъахъуна.
Хъагъатай вере сасра шибер-хумбаривра фаверефи гьерттив учин къаб. Хье ягъари хъархъа гварар ппара андавайчинра, дадарин гIедат бадала, хьеттил гъарегуна сусахъ ахъиянас алучIа гвар, хъагъататтари бадрабур, бакар гъуюнара.
Хьед агьатуна хаб верегуна садпе гьучархье идеми хъаттивуна сусан гвар алартайи гилас хьед сусас илгунра хьурай пуна, идже дуьгIебура акьуна. Гегуна агъафи: «Ери кIиркIан баб хьурай, ве хулалас ери хал алттирай».
Гвар аркьафи ифакес, йирхIуна кIегIлара адихьайи рекIв. Мишттин гварар аттархьастти авейи Iачин гварар, рукьанттар бадил хьуф тебур аттархьуне чIукь-муз дала ишламиш аркьай андавай. Гебур авейи гьер къайдайинттар, хIасуманттариъ авейи 15 литIри хьеттин, буцIиттар авейи хунчабурил алилан суманттар.
Булахин хьед адавере ус гвар кичикIас вере къайда аркьайи. Хъара сус гIаттивагунара гвар хъахъасракегьей давере дишагьли э ге агъайи, нагагь джан, хIел кидава дишагьли идехаба. Вардиш хьу хумбеттис хьетти ацIу гвар хъахъуна гъузуна ахттилатар аркьайчинра алтухъ четин верефттавуйи.
Те вегIдабурира, гьалра хулариъ хьеттар адаваттарис хIеттин кьимат ппара э. Фикир акьугуна гвара гъаре хеттилди канра Iуьччуна, ямагара акьуна сасра курарисра ишламиш аркьай гьуркIайи ягъа Iу-хьибу гваралан хьед, гьалдин заманабури къа-хибцIур гваран хед гьудуркIаттар ая.
Зас кIвалди аме кIиркIари гварар хъахъас алучIугуна иттар аркьафи, хумбучара агъафи, идемари лазимвел хьугуна къикъе гвар кедагъуна гъарефи. Че хулаъ гьалра аме гвар кьурар, нирхIар архъай, алтухъ лазимвел андавайчинра фадихьас Iегвал э ве хулас хьед гъаре шейъ.
Гьергелай гвар агудегьен те вахттари ге хъахъуна гаре загьматар гьучаве, хумбеттин ухшарвел суман гьучаве, бабар, хIабабар кIвал ве, загьматин хьеттин кьимат ягIар ве. Хьин хье дадарин идже гIедатар ухIаттарикес хьурай, гебури хьехъас акьу загьматара хум давей. Чвас фи кIвал ве гвар агугуна?
Камиль Мирзоев
