9 ноябрди Дагъсттандин хIаф Сергей Меликов ушуне кьил дивас Дербент шагьурдиъ аркьа курарил. Мисаъ ме аларуцуне джалла герек идарабурил. Ке удигьай Сергей Меликова ахтармиш акьуне, фиштти баттар акьуна айчин «Жилье и городская среда» агъа нацпроектилди хуларин багварин фае мукьар.
Дахи суман ме кардихъас тIалаб акьуна уйи хье хIуькуматин хIативас гьеме са хулаъ ешимиш вея инсанди. Хабди Владимир Путина буюрмиш акьуна ме кар арайил акьуне.
Мисаъ батIар акьуна уйи тротуарар, ирхIуна уйи алчаркьва, кичучIа мукьар, асфальт алихьуна майданра акьуна уйи. Ме шиникквар дурхIавусан манзил и 134 квадратный митIри, тупп дурхIа усан – 200 квадратный митIри. Мисаъ шиниккварин дурхIубарис, эхIттиятис джалла багвар фикир акьуна ая.
Сергей Меликов йиркIв алихьуне инсанарин ахттилатарил, хъара фи курар акьуна кканди айчин мебурис. Завал хье джемеIети чугъсагъул пуне Дагъусттандин хIаттисра, хъара ме шагьурдин хIаттарисра мебури арайил акьу кардихъас. Хабди мебурин багухъас тIалаб акьуне мисаъ дархъагъилди воркаут-площадкара. Ме кардихъра хъучаях пуна буюрмиш акьуне Сергей Меликова.
2023 исас фикирди ая Дербентиъ аркьая Дворец спорта агъдивуна кIиркIвагъилди. ЯгIайин ягъас фи курар акьуна айчин, фи акьас амичин ахтармиш акьуне Сергей Меликова. Ппара хIайи кийина аркьая ме ус, ачатуна 1,5 миллиард манатра. Мисал акьас йиркIураъ ая хьибу мартабин дарамат. Садпе мартабиъ дахъас кьанди ая 2270 мукьуйин арена, бассейн, совещанибур аркьа зал, хъара ресторанра. Iудпе мартабиъ: гостиница, тренажерный хъара тренировочный залар. Хьибудпе мартабиъ сае усар кидавай дахъас йиркьураъ ая шиниккварисра, хIаттарисра лихъванас ягIар аркьа усра.
Гебур кидавай, ме Дворец спортайин къирагъар батIар акьасе, машинар гъурзар аркьа мукьра фикирди ая, хъара джилик чIирхIар архъа бакар арта усара.
Хабди Сергей Меликов аларуцуне Дербентиъ дахъуна «Звездочка» агъа шиниккварин садикдил. Ме ус дахъунафе «Демография» агъа нацпроэкттилди. Мисакк ккея джилин манзил э 4462,8 квадратный митIри 60 шиниккв кьабул аркьадегьен ус.
Сергей Меликов хъуттурфуне гуни аркьа, гуни Iэле усарихъра. Ме детский садикдиъ, итта суман шиниккварихъас фикир акьуна, дахъуная лифтра. Мевус акьас кIили гъушу эесин чIаларилди варталас ме дарамат батIар акьуная хIуькуматин пул чIукь ачатуна, амма мехIкамди верегъилди.
Мисал Сергей Меликова техIкум хъихьуне мебурихъ мевус дахи дархъагъилди шиникквар кьабул акьас.
Хабди Дагъусттандин хIати ахтармиш акьуне Дербентиъ дахъас ккандея цIае «Южный» агъа бицIи райондин проект. Мисакк кIил кийиная архитекторари «ОСА» агъа бюройиас.
Мебурин хIисабарилди яIаниъ мисаъ дахъасе Духовный центр 164 га джил фарцандегьен, мин багварихъ акьасе хулар, университет, 1200 мукьуйин мактаб, Iуд шиниккварин садикар 350 мукьуйин, дуьканар, больница, парк, гостиница, хъара курар аркьа идарабура. Ме акьас ккандея цIае бицIи район хьасе джалла багварихъас идже суман ус Дербентиъ.
«Патриот» агъа паркунихъ хъуттурфанасра ушуне Сергей Меликов. Мисаъ хъадартIай аркьая курар. Мисан джилил алдея 16 га. Мидегьен бегьем хIа джилил агвар аркьай ахьасе нандира ада суман чишнайин военный техникабур, хъара дахъуна ахьасе кегъархье джигьиларис лагерь, мебуривас мисаъ агвар акьас хьасе чиппик кея зурба гьунарар.
Мисаъ хъара дахъасе сайиштти инсанарин элар ккерта мукьара.
Гьал димари мисаъ атуная экспонатар- истребитель МИГ-24 агъафра, хъара экраноплан «Лунь» 1960 иса адихьунаф.
Нубат але хъулан мукь хьуне Сергей Меликован площадь Свободы. Удигьай мевус батIар аркьас башламиш акьу вахттуни мисаъ джикIина уйи авалдин объектар. Ме джикIи шейIэр ахьасе агвас атуна Дербентин музеяриъ.
Ахирахъди Дагъустандин хIати идже кьимат йине ме шагьурдиъ дархъая объктарисра, аркьая курарисра.
Батитай Габибулаева
