Къад пе январьдиъ Дагъусттандин хIа ягъ хьуне. Дагъусттандин сур шагьурарихъ хъуттурфугуна хьес ягIарве ме лап авалдин давурдин хаб арайил хьунаф идеф. Те вахттари мисас агъайи Кавказская Албания.

Вахттар алттвередегьен, халкьари дегъвибур аркьай, гьер асирдиъ гьерттилди духIуба вейи хIавел. Iерабари фацуне ме джилар еридпе асирдиъ, файдине хьес ислам. Хъара адине дагъусттанарихъди дегIвибур фай, туркар-сельджукар, иранар, монголар.

Са агъзурна муя вершна цIехьибудпе иса хьуне дегIви Ирандинра Россияйин, хабди хъитIуне мебури ислехIвелдин маслихIат «Гюлистанский икьрар». Гьеме икьрардихъ хъуттурфуна Дагъусттан гIачархьуне РоссияйигI.

Са агъзурна ерчIу вершна цIееридпе иса Советская власть адине Кавказди. Са агъзурна ерчIу вершна къадпе исан ноябрьдиъ Буйнакскдиъ съездил кьабул акьуне закон. Ме законилди Дагъусттандикес хьуне Дагестанская Советская Социалистическая Республика. Столица Республикайин – Махачкала шагьур.

Са агъзурна ерчIу вершна ярцIурна Iудпе исан хаб Дагъусттан гIачихьуне Россияйин ФедерацигI. Хъая ме кьибла багухъ.

ЯгIайин ягъанис Дагъусттан мугI суман э, Европайинра мусульман машрикьдин арайиъ. Ме Iу миллатин дазуйил алди, яшамиш ве мебур чиппин гIедатарилди. Гьер вахттуни гIаве мебур тарихдин хIа кураригI, магърибдиас машрикьди рукьуна.

Дагъусттандин халкь ппара зурба халкь э. Четин вахттари чиппин бицIи–цIуре къегI, фитна хаб атуна, джалла миллатар сад хьуна мус хьучира джуваб ирцIанттаре душманарис.

Мусс хьучира чишна э хье халкьдин зурбавел, хIуьлматлувел. Ппара хъая хьехъ зурба кьехIелар. Ватандин рекъуьъ герек хьучин Iуьмура Iегвал хьасттава мебурис.

Хабдира гьемиштти садвел, зурбавел, хIаттарис хIуьлмат кам дахьурай хье миллатарин арайиас.

Салихат Малагусейнова