Араканан дагина Мараканан кьун

Хьуне  агъа, хьундава агъа  Араканра Маракан. Сайихъ даги хъай хьуная,  сасрайихъ — кьун. Iудара  хьуная  гебур  чиппин  эессибур  суман  Iуссеттар.

Хьуная  са  алахъу ис. МяхIсул  гъуянас, IуькI  акьас  хьундава  инсанарифас. Къурах  иса дала, алахъу  иса  гаш-гъайиб вереф агъа. Хуппай  хьуная  мебирис  гаш.

Араканан  дагинна Мараканан кьунан са ирккарна  кьвачIа дала  амилгуна адава, хъуттурфанас деведегьен хIял адина, забун  хьуна.

Руккучира  Iуссе кьудакьикес фера  акьас  девеф идехIела, икьрар акьуная  мебири  чиппин малар адикас, найич  кканчин ушурай пуна.  «Гьемебирин кьисмат  гьемишттинф идеф хьасе! ХIучари  дехIяра  IуьтIурай!».

Адикаягуна гебур, дуьйиъ  къате аяз  кея ягъ хьуная. Ушуная  дагина  кьун  рекъди,  ибхьра Iэлди мерккурахъай.  Найич  вейчин, чипписра  ягIай хьунадаъ  мебирис.

Ушуна-ушуна,  аттархьуная  мебур  уьркIе  ачаъди, ге ачIаъас кумна  эл  агъархьуна ахьунайъ. Гьучушуная  мебур   хъара  багуйи, хъуттурфуная батIарди:  ачIаъ  хIаягъар  аркьаттар ахьуная. ХIучари,  багнишари,  сулари,  бешагъурури мегIнибур  аркьай,  лихъванди ахьуная джейранарина суван кьунари аркьа хIаягъан чиппин  хIаф  гIаттивубан.

Хъуттурфуная  Араканан дагина  Мараканан  кьун  фи  IуьтIубар акьунайчугас ачIаъ ае  нахширари,  мебирин сивариккес хьеттар  ккейшуная.

Шаб  цIа,  хьинра  лихъунарна  мегIнибур акьас, фишттира луькIеттар ду. Iэшай дала  лихъванди кIирай пуна,  батIарди  гьава джилари агI йирхIуная  даги  «иагI, иагI»,  аркьай,  кьуна  беIэри дамдам йирхIуная, учин  Iаре  фунис  атай.

Унихьуная  нахширарис.  Мебирин  хиял  хьуная мебур  сунна-дамдамар э пуна. ГучI  хьуна,  зурзай-зурзай  адахъуная ачIаъас.

Фие, чун, мегIнибур  акьас  деветтар! — пуная мебирис  даги,  — зун чвас  ягIар  акьасе! — ФаттчIирхIуна багнишифас  дафттра  хъучучIуная ме  мегIни  акьас:

Чин  кьудакьарикес  кунар  аркьа

Дайлилай, дайлилай!

Чин леэрикес  хъарцаттар аркьа

Дайлилай, дайлилай!

Хьуная нахширарис  гучI  Мебири  чиппин  удигьаттар дагина кьун  суман хьуна адава — са Iа аждагьабур суман  хьуная.

Чвас унихьунев? — пуная  багниши.

Мебирис  хье  кьудакьар  алдахъуна ккуларна  хъарцаттар  акьас  ккандея  чиппис. Гьегишттира пуна,  ке удигьай,  Iу  лек  ккеттархьасттегьен Iайи  гьишинная мебур.

Гихъ  ахъихьуна,  хIучара сулара,  джейранара,  чIирин  кьунара гьишиная,  гьерф  гьер багухъди.

Чвафас  чагьас  джинихьвас хьасттава!  Чин  чвахъ  фишттира  хъучархьасе! — агъай, ун алихьуная даги.

Гьемиштти  акьуна  Араканан даги  Мараканан кьуна гучI  гьихьуна, далгъванас акьуная  джалла  нахширар. Чаб  учIуная  те  ачIаъ, кIилин  Iуртти  фун  ацIасттегьен Iэлди-ухай экьунайя. Хьид  хьехаб  адиная  чиппин  эессибирихъди, са  ягънишра кидавай, сагъ — саламатилди.

 

Перевод Тамам Рамазановой, учительницы Тпигской СОШ