Фидегьен хьес шагьурдин Iуьмур рехIетти, батIарди аргвайчинра, хIурин гьава, тIабиIэт
алтухъ э. Гьелбетта хIурариъ яшамишдин шартIар четине, курара къалине, амма гIулин
вазари гъазе чIирарин, чIирариъ ахъуная агъзур джурейин тукарин ухьтанвелди кIилди
четинвелар, бизарвелар аларта.
Хъара батIарди аве дагъдин хIурариъ. Гьава сувариъ ада джурейин тукна IуькI, джакьвна
нахшир адава. БатIарвелдихъай барамбарди тушкин вахттара хъаве суварихъ. Са вахттари
тIинкI угъалин кедархьай къурахди аве, са вахттари алахъуна угъай угъал, хибхел
байирдин курарис мугьлат дайирцIанди. Ттиан исра хьуне гьемишттинф.
Ке Iайи мал-къарайис, IуькI уцас ккея гIарарис, джемеIетин узуная мехIсуларис хьед ккане
вахттуни угъалар кьит хьуне. Учин вахттуни Iашар дахьичин мехIсулра чIукь ве. ХIурин
мукьуйиъ гIулин курарикес ке хIа загьмат алдея кар э гIар уцуна IуькI-кьал акьуб. Ме
кардихъ мус хьичинра джурейи, фикир акьуна хъучавереф и халкь. Вахтт ккими хIезур
аркьайи чиппис деликар.
Четин кар идехIела, джандис алтухъ гIезаб аладархьас гъавурдиъ ай фикир ирцIанди
Iелеттисра. Гьертти учин мункинвелдихъ хъуттурфуна гIане акьас алучIайи тIун, бицIиф-
хIаф дапуна кардин эессибури. Сури уцучин, сури дивай завал аркьайи IуькIер. Ягъар
кучи идехIела алийина рагъра кIилин ягъди байирдиъ эдеркьвас мучI ккими вей абкьанис
хулаъди вейи шавла ккетас, хабди сарин хьегуна вейи чиппин кар давам акьас.
Суварихъди вереттари, рекъуь вархавелдихъас чиппин Iелеф — ухаф кIилди фай
алгъавейи абкьанис аладавес. Гьал авала суман джаллабури ухIай андава малар. Мал
хъаяттар далара хъадаваттар ппара э.
Амма ппара четинди ая ттиъ инсанарин хIел маларис Iурдис ахъилан IуькIерихъас.
Хьидана ппараIди угъалар дугъухIела IуькIра е гьава хьундава, е къалин. Хьуная IуькI
дехIера уцуна арайил аркьа вахттуни угъалар Iайи угъая. Байирдин курар акьас мугьлат
адава. Вахтт алдава вахттуни угъал ппара хьегуна калтуфара утIая.
Гьер иса фи багьана хьунара халкьдин гъилиъди чиппин герек иде мехIсул рукьайдава.
Ичира бицIиди гьавабури мункинвел йигъилди айчIвасе инсанар гIарариъди, ая IуькI
дехIера уцас. Фас пичин, гьер шувафас аттрукьасттава пул йина гъушанасра IуькIер.
АцIуна багьа агъа ттиъ сумарин ттуькера кегьей.
Фиппур хьин пичира тIабиIэтин шартIар инсанарилас аслу дава, михъай бехIс акьас
хьасттава. Арайил акьас хьуттар, ишламиш акьасра мугьлат йирай хьес!
Ме исара угъалар ппара угъуне. Угъаларикес хайир суман зарара ппара кеве. Тиъ угъалари
райондин гьер усарин рекъер мугIар файшуне. ХIа пай усар батIар акьуная, агьал батIар
аркьай алучIуная гIарарихъди вере рекьер. Фас пучин ме иса рекъер адавай инсанаривас
гIарарихъди-суварихъди айчIвас хьуна адава. МесеIетти инсанар чиппин гъунар, гIанар,
бустаннар, хуппурарин къирагъар-буджагъар уцай аме.
Ме ягъари хутти тарахттурди кар аркьай рекъер аркьай алучIуная. Батар акьуне Ахиран
паярин рекъер. Хабди мисаас Джубади вере рекъ, Джубаас ГIуниндалалди вере рекъ.
Зулер гIарахъас Ухьтан гIаради вере рекъер. Ухьтан гIараас хабди батIар аркьай ададине
рухади рукьуна. Гьал инсанаривас гьасе йиркIурас рехIетти айчIвас чиппин паяриди.
Кканчина хIа машинар фай, кканчин бицIи машинар фай. Ппараттар ве мил акьуна са
ягъа-Iу ягъа уцуна завал акьуна гьаттиваттара. Аве алгъушуна Iуьшар аркьай экьуна
уцаттара. Амма фи пичира авала суман инсан суварихъди айчIай андава.
Луиза Гусукаева
