Хье райондин хIа инсанаригI Шерифов Шериф Мазанаевич агъа идеми дагIаф текбира гIадава. АцIун исари хьеярин складиъ кар аркьай хьефе, хабди райпойин хIавелар акьуфе. Амма ппараттарис хабар дава, фиштти читин вахттари Шерифа учин лихубар башламиш акьуф ичин.
Шерифов Шериф Мазанаевич хеф э Агъул райондин Арсугъарин хIурин. 1933 пе иса, Арсугъарин хIурин мактаби садпе классиъди хурас къабул акьуне. 1937 пе иса гьеме мактаби якьудпе класс лап вартти дараджайин кьиматарилди ккиркIуне. Хура вахттуни Ленинан, Сталинан ишкилар але тегIрифин грамотабур гъуршанфи. Кьушан дерейи гIуьфудпе классиъ учIас мункин вел адавуйи. 1939 пе иса Курагъарин школа- интернат ачухъ акьуне. Миса кьабул акьугуна, хурас мункинвел хьуне. Iуьфуд, ерхьид, еридпе классар хурасра рехIетра хьуне. Ерид пе классра лап вартти дараджаIин къиматарилди ккиркIуне 1941 пе иса.
1941 пе иса, июндин вазала, Германияйи Советский хIуькуматил хабарсуз хIуьжум акъубар сабаб хьуне. Халкъарил оборонайис кумак бадал хIа налокар (закат) алихьуне. Гьеме исан августи, Шерифан дад оборанайис фондуниди пул йес хIуппар масайис Дербентиди ушунавусаъ кучевелдин малярия агъа итталифас рехIматис ушуне.
Дад кIехаб, цIеякьу исан шиниккв хьуная хулан к!ил. Хизан гашиккес къутармиш акьубан, Iусе баб, хьибуд бицIи чуппарна са чира учра кей ерхьи хизан ухIубан къайгъубурик хьуне. Хурубар фаттархьуне. Колхоздин хIекимари еридпе класс хуруне пуна, йицудпе майдилас цIегIуьфудпе августис дегьен, хIуппарин неккдин конторайиъ учётчик велди кар акьас алихьуне. 1942-1943 пе исари Шерифа Арсугъарин колхоздин джиларин бригадирвел акьуне. 1944 пе иса майдин вазалалас октябирдин вазаластегьен маларин фермайин заведующий кар акьуб тапширмиш акьуне. 1944 иса сад пе ноябирдилас МахIачкъала шагьурдин маъIшатис кадрабур хIезур аркьа курсариди гьикуне. Мисаъ ветфельшердин курсар ккиркIуна, 1946 пе исалас башламиш акьуне 1954 пе исан февралдин вазаластегьен Кьушан дерейин участокдиъ сифта участковый фельдшер велди, хуппай заведующий ветучастокдин кар акьуне.
1954 пе исан февралдин вазала,райком партияйин бюройин решенилди Арсугъарин Ленинан ттур алде колхоздин председател велди лийине. Колхоз ккеттархьа усал рукьуна уйи, хIуькуматин бурджари ккерхьуна, банкдин счётариъ са кепекра пул андавуйи. Е колхоздихъ масса йес вере са мал-къара хъудавуйи. Малар забунхьуна, лап Iайи хIелдил адина вахтт и. Шерифалди рукьуф собранин протоколна са дургъу печать хьуне. Колхоз ташкил акьуна 20 исс хьунаайчира, идара агъа эркьва мукь колхозлихъ хъудавуйи. Идара са ашкIин хьиран хула акьуна уйи.
Гьал фикьуна кканде, фиштти колхоз ккегъдивуна кканде? Хьид башламиш аркьа вахтт э. Колхоздихъ хьидин мехIсул узубан бадалди, гьич са джурайинра узас тум хъудава.Iераба агъа шейъ колхоздихъ ассилагьра хъудава. Турех, уркагъ, магъ, тIилар- са чIалалди, хIезур дилигар адава.
Ме Iуьшуй цайе председательдис ахун адин дава,Iуьшти фикир аркьадеген . Ахира Шерифа фикир акьуне пул бурдж акьас хъаеттаривас. Учин кар сасрайил тапширмиш акьуна, са Iу ягъалас ушуне ме Дербенди. Мисаъ Арсугъарикес джикIине зас пул бурджуни ицIанттар. Колхоз читин хIелдиас аттивубан бадалди гIулана малар якку адисдихIен бурджуни пулар йеб тIалаб акьуне.Мебури чIала дайиб дакьуна гьартти учифас вере кумакар акьуне.ГIуьфцIур агъзурахъ хъучархьуна бурджар гъушуне учин адад Рамазанавас, мукьу-кьиларин ХIевсатавас, Мусайивас, хъара сасрабуривасра. Ме пул фай адине , тегIди гъушуне узас картуфар, мух, хъара 5 Iерабабур,турез, уркквагъ, хъара тIилар.КкиртIан вецар сагелай къулугъ акьуне, гьер ягъа уч председатель кIилил гъузуна гьер вецунас Iу килав мух ирцIади хьуне. Лазим шейъар джалла гьезур хьеф, учин фикирар колхоздин правленил тастикь акьуна, джемегIетин собрание завал акьуне.Гьге фикирар халкарис ахъакьуне, мебур ичихъ хъучушуб тIалаб акьуне.
Наибет Гусукаева
