Дуьйин варттал савабин пешабур ппара ая. Сад мебурикес мегIелим э. Ппара хIа саваб э шиниккварис дагIаф ягIар акьуб, гIилму кихьуб. МегIелимарихъас хъиртIанде шаирар, мегIнибур. Кьимат, хIуьлмат ая мегIелимдис.
ЯгIа ахттилат акьасе Типпигъарин хIурин хIа мегIелимдихъас Магомедова Майрам Алиевнайихъас. Хуная ме са агъзурна ерчIу вершна ягъцIурна муядпе иса Iелинра Перин хизандиъ. Ме кебицIи шиниккв хьуне мебурин хизандиъ. КехIаф-чу Кьулбан, хаб ХIуьри агъа чи,хуппай Герек. Мин дадар-бабарин пеша и колхозариъ курар акьуб, те вахттари джаллабурин вазифа и лихуб хIуькуматихъас. Колхозарин кураригьас инсанарис мугьлат авейдавуйи хулан курарис, шиниккварихъди. Хулаъ ая шиникквари кегъархьу хIатти бицIиттин эвел аркьайи, чарабур аркьайи. Аттрукьугъилди аркьайи хулан курара дадар-бабар байирдиас верегунас.
ХIа ччуччу хьир акьугуна хунаф э Майрам Алиевна. ХIа пай ухIуф, экьуб, гъайшиб, дуькьанас, ликIенас, хурас ягIар акьуная ччуччуна мин суса Шамсията. Ппара хIуьлмат нуьхIуьбат уйи михъди ке бицIиф э агъай. ГIуьфу - ерхьи исан руш дала давайчира, Майрам Алиевнайин йиркIурак кеме уч бабахъай колхозарин курар акьас вей, калтуфарин чIалар аркьай. Исалас иса, хIа вередегьен аркьа курара ппара вейи. Хуппурар уцас гъарефи, хабди уцуттар алайхIас, IуькIер дивас. Гьер вегIдайи фи кар айчин, аркьайи.
Те вахттари хъуйи мебурин дадахъ нис аркьа завод. Джалла хулаъ аядегьенттари кар аркьайи мисаъ. Майрам Алиевнайира учин яшунихъ хъуттурфуна аттрукьа кар аркьайи: Iуьрччанди неккар агьату бакар, ташар, нисар ихьу джуннабур, неккар йирхIу машинар. Iуьшан кьанайисттегьен илгванди ме заводин кураригI.
Са агъзурна ерчIу вершна гIифцIурна ерхьидпе иса джалла учин къаттиъ ая шиниккварихъай ушуная Майрам Алиевна мактабиккди. Дарсариъ ппара гIешкъ уйи мин, амма хулан кураригьас дарсарихъди ме рукьайиф джалла сакин хьухаб и. Те вахттари хурубарис алтухъ фикир ирцIандавуйи, дехIела мис хурунев агъаф адавай, учин гIешкъунин гудж ппара хьуна и хураф. 1967 иса ккиркIуне ми мактаб. Ппара гIешкъ уйи мин хурас вес духттурарин курсариъди. ХIа ччуччу сайилра алчадатуна гьатуна адава ме. Те вахттари алтухъ инсанари, хурубарикес кеяф адава агъай, гьартай давуйи хурубар акьас, хъара четинди и фартайиф шибер.
Мактаб ккиркIу иса, сентябрьдин вазала ушуная ме шувас. Шувас агъа Магомедов Иса Исаевич, ме хунаф са агъзурна ерчIу вершна ягъцIурна Iудпе иса. Мебурин хизандиъ хуне хьибу кIиркIна са руш. Учин хурубариъ гIешкъ уйихIел, мин гьемиша фикирдиъ авейи, фидегьен учис четин хьучира шиникквари хурас акьасе пуна. Хьибудара хIа шиникквари хуруне хIа кусар. Бабан йиркIуран мурад, хиял руша кIилиъ файшуне. ЯгIа мин руша кар аркьая духттурвелди Махачкалайиъ.
Шувас ушучира, Майрам Алиевнайин йиркIурак кеми хурас вес агъай. Шувас мин, йиркIуран мурадикес хабарди ай, ми ях пуна ая хурас духттурарин курсариъди. Те вахттунис хъуйи са кIиркI. Шиниккв атуна вес, йиркIура кьабул акьуна адава мин. Сифтта учIуная ме Дербентиъ Агрономический техникумдиъ-заочно. Мич учIагунас михъ хъуйи хьибу шиниккв. Агрономический техникум кIиркIухаб, 1976 иса учIуная хаб Дагъусттандин мегIелимарин институтиъ, хим-биологический факультетиъ. 1980 исас ккиркIуне мисаъра хурубар. Заочно мисаъ хурай ая гагьди Майрам Алиевнайи кар аркьай уий семеной лабораториъ хIа лаборанткавелди. ХIуькуматин кардихъай барамбарди авейи хулан кар, мал-къара, шиникквар, иса аркьайи сад-Iуд кьвадилкьванар. Хабди лабораториас айчIуна ушуная кар акьас мактабиъди. 1979 исалас 2010 исасттегьен илгуне мактабиъ кар аркьай биологин мегIелимвелди. Сара айчIуна экьуная хулаъ, хъуланди хуттуларихъра, кумак аркьай шиниккварисра. Ппара ахттилатар, фикирар аме мин мактабиъ кар аркьая вахттунин.
ЯгIара дарсар йи шиниккварин йиркIурак кеме ми кийи гIилмибур. Найч аттархьучира, гьер усариас ягIара рукьай аме михъди чугъсагъулдин чIалар. Учин шиниккварихъас хIа хьучира ппара фикир аве мин.
Луиза Гусукаева
