Исламдиъ гьер инсандил алди ая гIуьфу фарз. Гебур учин Iуьмурди акьун кканди аяттаре. Шагьада, къулгун, закат, сив ухIуб, хIедждил ушуб. Ме фарзунихъас ликIиная Кьурандиъ, хъара ая пайгъамбардин (с.гI.в.) хIедисар.Закат хьибуд пе фарз иса сагелай акьуна кканеф. Гьер уч-учин кIилилди ая инсанди учи хъая девлет, мал-къарайилас йина кканди ая гIеджиз халкьарис. Закат садакьа дава, закатин ая учин акьуна ккане шартIар, йина ккане вахтт. ИрцIанфе закат ният акьуна Рамазандин вазала, амма кея Iу ягъан удигьай ес сиварин хIаягъ хьас ккими, ге вахттунилас кьанайи ес кеяф дава. Закатин кьимат хIисаб аркьа са сахI кьуран 2 кг 500 гр. Кьимат кьуран аттархьа 45 манат. Хъара миштти э, кея йис закат хье мукьариъ сасра Iеле шейъэрилди хIисаб акьуна гебурин кьимат: мух (90 манат), финикарилди (600 манат), кишмишарилди (500 манат). СахI хIисаб акьас четин вереттарис кея пул ес. Закат йина кканефе хулан эесси учихъас, хизанарихъас, учин набалигъ шиниккварихъас. Хулан эесси удигьай аркьа ният закатин фарз алттивас, хулаъ аядегьен хизанарин ттурар пуна. Нагагь хъучархьуная шиникквдилас сасра инсанди закат ес ният аяхаб, ахттигьар йина кканде ая ге инсанди училас закат ес. Йина кканди ая закат, садпеф, касибарис, гIеджизарис, мискинарис. Iудпеф, ислам кьабул акьуттарис, бурдж кея инсандис, нагагь дарман хьурай, Iеле шейъ, аликIас кан гъуянас акьу бурдж ичин, гъазаватти аяттис, хъара сафарди аяттис. Ке удигьай йина кканди ая багу-кIиларис, нагагь закат кьабул аркьаттар аяхаб. Багунттар адавахаб, хIуриъ аяттарис, хIуриъ адавахаб, багулив фая хIуриъ ая инсанарис кея ес. Ке чIукь хьибу инсандис йина кканди ая закат. Хье пайгъамбардин (с.гI.в.) хIедисари агъа Рамазандин вазала фацуная сивар кьабул аркьайдава, нагагь закат дайина атухаб. Сивар гIайшучинра закат йина кканди ая.

Наибет Гасукаева