Хье хIуькуматиъ гьеме 2023-пе ис бахш акьуная Дагъусттан махлукьдин багьа ттур ая назумчи Расул Гамзатович Гамзатовас верш ис верехIела. Адлу ттур ая мин адабиятиъ, хъара XX-XXI асирдин культутурайиъ хье хIуькуматиъ суман хъара сасра хIуькуматариъра. Расул Гамзатов э джалла джемеIетис кьабул вере шаирар ликIенди, тарджума аркьа назумчи. Вершарихъди рукьуная гьемин гъилилди ликIиная шаирар прозаический произведенибур, багьа кьимат акьуттар хье миллатарин культурайис, Iуьрусарин, хъара кIилди дуньяйин культурайис. Р.Гамзатова учин Iумурди ликIиная Iекьулдин, инсанарис нуш вере поэмабур,
сонетар, философский эссебур, хъара ацIуна ликIибар. Ме ликIибари кIилди дуьньяйис ягIар акьуне хье Дагъусттан. Сайиштти кканевелди ликIиная шайирар бабахъас, дишегьлихъас, кканеттарихъас. Мин хIапай шаирарикес акьуная мегIнибур. Сад мебурикес э «Белые Журавли», тарджума акьунаф авар чIалаас Iурус чIалади. Сифтта Марк Бернес агъатти мегIни хъай ахъихьухаба дари дуньяйис машгьурвел хьуне.
2023-ис Расул Гамзатовас бахш акьуная пуна хабар йине Дагъусттандин хIатти Сергей Меликова, разивел фай хIуькуматин хIаттин В.Путинанра.
РФйин хIатти учин багухъасра лапп хIа кьимат йиная адлу ттур ая назумчис отечественный культура алтухъ акьубан. ХIуькуматин хIатти хIа гаф акьуне Расул Гамзатован чишналувел агвар акьубан Дагъусттандис суман кIилди Россияйисра.
Къа исан удигьай хIуькуматтин хIатти В. Путина Р.Гамзатовас йиная хIа кьиматин джавиз Святого Андрея Первозванного агъаф. ХIуькуматин тарихди ме гIуьфцIурпе инсан э мишттин джавиз лайикь хьунаф.
2021-пе исан 1-пе июльди В. Путина къул дивуне кIеджарилас №383 «О празднование 100-летия со дня рождения Расула Гамзатова в 2023 году»агъа. Буюрмиш акьуне арайил акьас оргкомитет, гьер районари арайил аркьая мегIракабурин.
Политологарин ахттилатарилди ме Указ ппара Iайи герек э Дагъусттандин политикайин суалар хIел акьубан рекъуьъ.
Миштти идегуна Расул Гамзатован асирдин юбилей ме иса къаршиламиш акьасе кIилди Дагъусттандин джемеIети. Мин верш исан юбилейдин мегIракабур Iари Расулан бицIи ватандиъ акьасттава, кIилди хье хIуькуматин арайиъ акьасе. Организационный комиссин маслихIатарилди Расул Гамзатован 100-ис хьубан хIаягъан мегIракабур хьасе Расулан ватанилсуман кIилди хье хIуькуматиъра.
Р.Гамзатован асирдин мегIракабур ачмиш акьуне ме исан февральдин вазала Махачкалайиъ Русский драматический театрдиъ. 10-пе апрельди верш исан рамкабурилди республикайиъ хьуне «Гамзатовские чтения». Мисаъ ишттараквел акьуне Махачкала шагьурдин мерди Ризван Газимагомедова хъара багьа хIуьлматлу гIалашуварира. Р.Гамзатован Iекьуллувелдин, йиркIуран джумартвелдин произведенибур кьабулхьуне китабар хура инсанарис. Мишттин мегIракабур хъара арайил акьас фикирдиъ ая респуликайиъ.
Ингушарин Национальный библитотекайин хIаттин Радима Газдиевайин чIаларилди библиотекабурин кар ке лазим иде курарикемс сад хьуна кканде джуьре хIаягъ аркьагунас.
«КIилдибурин кьастт э ме аркьая мегIракабур инсанарин фикирариъ амилгвангъилди пуне Радима Абдуллаевнайи. Хъара «юбилей» агъа чIалан къайдабури мункинвел ирцIанди ая ппара гьер джурайин мегIракабур арайил акьас…..
Назумчи Расулан юбилейдин мегIракабуригьас къирагъихъ экьвасттава Шиниккварин библиотекабура. Амма библиотекарарин чIаларилди мункине чукь читинвелар хьуб: китабар ухIа мукьарин, адихьуная изданибурин, санар гьудуркIубан. ХIа пай изданибур э кюгьна 70-80-исаринттар. Мебур кедавай хъара джикIина кканве бицIи шиниккварин ул алчархьа суман китабар, хъара читин э ишкилар кедава китабар алчархьугуна шиниккварис. Миштти идегуна шиникквар хъучадивуб бадалди хьевас хьасе гьавайикес хура мукьар арайил акьас, са сеIети шаирар хурагъилди, поэтический марафонар, хъара бехIсарин хурубар арайил акьуб Расул Гамзатован Iуьмурдин хIаягъан мегIракабурин.
Наибет Гасукаева
