Мус хьучинра иттаттар сагъ аркьа инсанар аверефи. Авал вахттари алтухъ хуруб адавайчинра, инсанари джиркIенфи гьер са итталис дарман. Те вахттари джерехI инсанари кеттивайи IуькIерикес, тукарикес, кьаларикес дарманар. Сагъ аркьайи уьттулди, ччамулди, хIалатутилди, имбирилди. Амма ацIун итталар авейи фиттилдира сагъ акьас давереттар.
Гьер са вахтт гIавей бадил вейи гьер джурайин кьацIра ибурис ундихьу итталар. Ме холера, чума, гимикIер, ликьар агъай. АцIуна инсанар луькIейи гьеме итталарифас, руб-дарман джиркIенгунас. Ппара луькIейи хъара бицIи шиникквар. Iуьшан багамис Iабаъ сагъди икIуная шиникквар кертIайдавуй. Итталарин ттурар дагIай, гIевам инсанари фиттилас кIефчин дагIай, «фун гъутуне», «кIил гъутуне» агъайи.
Хуппай инсанар гъавурдиъ архьуне хурубахъ хъучархьаф адаваф. Ппара дахьучинра, сад-Iуд хьунара авейи хIекьдан хуру духттурар. Амма ппара кар алвейи мебурил. Те вахттари иттаттихъди учIун вес алтухъ машинар адавай, Iуьш-ягъ, мекI-угъал дагъай хьилаба вес алчархьайи. Муш кеяф духттурак и. Ая са духттурал ппара кар алвейи. Мин вазифа хIаттара, бицIиттара, Iусеттара сагъ акьуб.
Хабди исар, вахттар ккеттвей хьуне гьер джурайин духттурар. Терапевт, хирург, отоларинголог, кардиолог, окулист, педиатр хъара сасрабура. Гьер духттуран вазифа хIайи э. Амма ягIа зас гъургъас ккандея педиатрарихъас. Фас пучин къадпе ноябрь мебурин хIа ягъ э. Джалла джагвар халатар хъая духттурарин кар — ппара хIа каре, амма бицIиттарин духттурарин вазифа джурейи хIайи э. Фас пучин, хье мисала аяфе: «БицIиф дахьуна-хIафра верефттава» пуна.
Педиатрдин кар джурейи четин э. Iари духттур хьуне агъай вейдава. Иттаттар сагъ акьуб кедавай, мебурис ягIай кканде бицIиттарихъди хIел джикIенас, гучI дахьас. Сагелай гучI хьугуна хабди джагвар халатар алеттар агудегьен Iешай эркьва шиникквар.
Фас пучин, мебурин кар чIал дагIа валадилас э башламиш аркьаф. ХIа инсанди ахъаркьа найе ус иттайчин, учин джандин хIел фиштти айчин. ЧIал дагIа бицIиттарихъай кар четин э. Мебурин итта ус, Iуьр кея ус духттурди хъуттурфуна джикIина кканве. Хабди дуздин руб-дарман акьуна кканве сагъ акьас.
Дуьйил валад яратмиш хьуфна сад ке удигьай хъуланф педиатр э. Хулаъди больницайиас хъатфайдифна сад, ке удигьай хулаъди верефра духттуре. Мин вазифа шиникквдин гьавайихъ хъуттурфуна, ягъниш кейчин, кедавайчин ягIар акьуб э. Ми ягIар аркьа джигьил бабас шиникквдихъ фиштти хъуланф ичин, фи курар акьуна кканчин ме кьуват кей хIа хьас. Вахттуни раккагьди гъас, гъархьас акьас. Педиатр Iари духттур дава, ме Iудпе баб хIисабе. Шиникквдин цIемуя ис хьасттегьен мин гъилиъ ая шиникквдин сагъвел.
Инсанди агъафе больницайиъна милицайиъ адархьурай пуна. Амма агьал заманайиъ сагъ инсан андава, фи багьана хьунара алчархьа духттурарил. Чугъ-сагъул хьурай духттурарис, чиппил алчархьугуна кумак аркьаттарис. Инсанвелра кам дакьурай мебурихъас.
Луиза Гусукаева
