Хъахьуная дадахъ са кIиркI. Ппара касибди яшамиш вей уйи мебур, аликIас кан, Iеле гуни адавай. Дадра Iуьссе хьуна уйи, алтухъ лиханас вейдавуйи. Ягъалас ягъа афадивай уйи дад. Са ягъарикес са ягъа пуная кIиркIа дадас:
— Масса фачи зун, дад, вас учис рехIетра хьасе, загьас йи кьимат вас ацIун гагьди гьуркIасе Iеле гунис. Мин чIаларил муьхIтал хьуне дад.
— Гьана вун гъуланф, зе кIирк, вун ме хIелдис бицIи аме кар акьас. Вас фера ягIайра дава.
— Зас хьибу кар ягIа, — пуная кIиркIа. — ХIейван, гъван, инсан.
Ме чIалар унихьуф, хъай кIиркIра ушуная дад лукIар масса ирцIан базариъди. КIилин ягъди гъузуна, инсан гьучадина ахтармиш аркьаф хьуна адава мебур. Ягъра ккиркIуная. Мушра кеттархьуна экьуная мебур. МучIе хьухаба гьучадиная мебурилди паччагь.
— Фи кардин эесси пуна ирцIанди аяфе вун ме кIиркI? — пуная ми.
— Мис хьибу кар ягIа, — пуная дада. — ХIейван, гъван, инсан.
Элхъуьная паччагь мин чIаларил. Айчира йина учис рукьа Iэбасира, гъушуная ми кIиркI.
Ме паччагьди хIисабикк ккедавай ачикуная ме кIиркI учин лукIарихъай са баштан джигагьиъди. Хулалас алтухъ иджвел хьуна адава кIиркIас. Амма мин йиркIураъ ахьуная хиял, учигьас йи кьиматилди дадас рехIет хасе агъай.
Вахттара ккеттушухаб, кканхьуная паччагьдис хIейван гъушанас вес. КIвал хьуная мис ме кIиркIан чIалар. Хъай кIиркIра ушуная мебур хIейван гъушанас. Ппара ахьуная хIейванар. Амма гьер хIейвандик джиркIенди ахьуная ме кIиркIас са багьана. Гиран хьуная паччагьдис. Вас ягIаф фера адава пуна, гIаттивуная ми хIейван.
— ХIейван ппара иджефе, — пуная кIиркIа, — амма ве Iеджал адисе гьеливас.
Хъугъуна адава мин чIаларихъ паччагь. Фай хIейванра адиная мебур хулаъди.
ХIейванарин хIел иджи ягIа вас пуна, паччагьди буйругъ акуная ме кIиркI идже джигагьиъди гъарегъилди. Iелефра чукь алтухъди ирцIангъилди.
Са вахттунилас паччагьдин рушан тIубулин легIли гулуная. Верегъилди хьуная ме учис легIли гъушанас. Паччагьдис кIвал хьуная ме кIиркIас гъвандин хIел ягIаф. Гьикуная ми учин рушахъай кIиркI легIли гъушанас. Ппара легIлибур ахьуная, сад агугуна сасра хум вередегьен батIарттар. Джалла легIлибуригIас сад учис кьабул хьуф гIаттивуная руша.
— Ле иджеф дава, — пуная мис кIиркIа, — лин гIанаъ милехъв ая, ли вас зарар йисе.
Гиран хьуная ме дуькандин эессис.
— Гъванариъ милекъвар аверефев? — пуная ми.
АргIуна хъулангунас ахьуная милехъв учIуна гIанаь.
Хулаъди адихаб ахъакьуная руша учин дадас фиштти кIиркIа кумак акьучин. Ме кар бадала паччагьди хъара иджи ухI пуная ме кIиркI. Учис йиттикес дадасра кумак аркьай хьуная ми.
Iу кар дуз хьуне ве, — пуная паччагьди. — Хьибуд пе кардихъас фи пас хьасе вафас?
— Ве тум паччагьарикес дава, — пуная кIиркIа.
Гиран хьуная паччагьдис.
— Эгена вун дуз давахаба, зун ве кIил алдатIасе, — пуная ми.
Ппара пушмалди адиная паччагь учин бабалди. Гьанарикес зун агъай. Сагелай мутIегI хьуна адава баб. Алттадархьаф хабар хьуна, ахъакьуная ми паччагьдис.
— Чахъ шиникквар хъудавуйи. Час вун джикIифе, чеф суман, са джуревел адавай ухIуна хIа акьуфе вун, — пуная баба.
Хьибуд пе кара дуз хьуная ме кIиркIан. Хъара мертти йиркIураъ учIуная паччагьдин ме кIиркI. Йиная паччагьди кIиркIас учин рушра. ЦIакIинил джемеIетин удигь кканхьуная паччагьдис учин хIейванилди фурс акьас. Са арайиъ ккедишина хIейван, алайхьуна, кIиная паччагь. Ме кIиркIа пегъилди хIейвандивас хьуне Iеджал.
Ме кIиркIакес хьуне цIае паччагь, файдин учин дадра, хьуне мебурис ацIуна иджвелар.
Луиза Гусукаева
