Чиппис йиная дарсар, насихIетар фарцанттар хьурай

Аргвай–даргвай алттушуне гIул. ГIулихъай ккиркIуне шиниккварин каникулара. Ме иса чIирхIе коронавирус агъа иттал багьана хьуна каникулар лап ирхе хьуне. Дихьи гьате марттихъас мич дистанционно хурай хулариъ хьуне. Iайи мушат хьуне хурубарис.

Четин и шиниккварис хулаъ экьуна чиппин фикирар са усал завал акьас. Бабарисра гIезаб вейи. Са багулихъас муфеIэтра хьуне мишттин хурубан. Дадар-бабарис ягIархьуне мегIелимарин джафайин кьимат, кьадри.

Гьемишан верегъилди, хьидин садпе вазалан садпе ягъанихъай джалла дадар бабари кан-лек гъушуна шадтти, ачухъди рехъуьл акьуне чиппин валадар гьерф гьер усаъди. Мактабикк ккеяттар мактабиъди, хъара шагьурариъди хурас ушуттар хура усариъди рукьас акьуне.

Гьер са дадан-бабан йиркIуран мурад-матлабе учин шиникквар батIарди хуруна, гIилми ягIархьуна гьер са багун, кардин гъавурдиъ ай, хизандин, шиниккварин сахIибар хьуна, йиркIв сакинди учин дуламиш хьуб.

Амма гьер са валад мактаб ккиркIуна уч учин кIилилди яшамиш хьас хура усаъди, хIа Iуьмурдиди рекъуьл акьас ппара четин ве. КьацIра йиркIв сакин вейдава. Яраб гаш ккихьасегьан, мекI хьасегьан, е дахьичин дарс хурунегьан пуна. Авалдихъ хъуттурфуна рехIетти ая. Фи вахттуни хьучинра, кканчин ушуна аларуцуна адес ве, кканчин занг акьуна телефондихъас фиркьая, фиштти ая пуна гъургъас ве.

Шиникквар Аллагьди ухIаяттар э, ичинра зун муьхIтал ве авалдин дадар-бабарин кьарардил, сабурдил. Мус ичин са кIедж адесе агъай ахъутIуна авереф и. Фидегьен къикъи ичинра гьикайи мебури чиппин шиникквар хурас. Фас э пучин хуру инсандихъ мусра фушра хъучархьасттава.

Ме кардин чишна э хьес, хье халкьарин арайиъ ая хIа гIелимар, зурба усттабур, кьехIелар, гьер джурейин пишакар инсанар.

Ая зейдайи гIилмихъас мисалабура:

— Хуру инсан хIейвандил алхьасе, дахуруф Iешай ахьасе.

— Китаб гъилиъ ахьучин – Iекьул кIилиъ ахьасе.

— Удигь гьая хIерфар – хабдис гIилми э.

— АцIу фун – гIилмис мушате.

— ЯгIарвел нандиъ хьичинра герек хьасе.

— Дакьас хъайра ягIай хьурай.

— ХIерфар — камаллувелдин зуьлерар э.

Ахьуная са камаллу мегIелим. Адиная милди са джигьил кIиркI. Кьабул акье зун ве гъиликкди гIилми ягIаракьас пуная ми.

— Фиттисе вас гIилми лазим идеф? – хабар гъушуная гIелимди.

— Зас кканде ке гуджлу, ке зурба хьас.

— Садпеф, акье иджвел джаллабурис, Iудпеф, ухь адаблу джаллабурихъди, хьибудпеф, фачи фикир кIилди задарис. Иджвелира адаблувелди гъасе вас халкьдин арайиъ хIуьлмат. Ве руьхI хьасе мертте, вун хьасе гуджлу. Фикирди кумак акьасе гьер джурейин духIубавелар аргвас, ме карди йисе вас мугьлат гьер са хатIа–балайиккес ккедишас. Михъас хьасе вун ке зурбара.

— Фасе? – пуне джигьили.

— Фас пучин ме кар ягIай вахъай фушра укъасттава.

КIиркI ушуне. Исар ккеттушуне. Ягъарикес са ягъа адине ме хаб гIелимилди.

— Фи гереквел ая ве мегелай? – хабар гъушуне Iусе хьуная гIелимди.

— Зас ягIархьас кканде чве сагъламвел фиштти айчин, чвас кумак кканчин, — джуваб йине ми.

Джан кIиркI вун зе насихIетарикес муфеIет гъушуне пуна, кьабул акьуне учин дарсариди.

Чиппис йиная дарсар, насихIетар фарцанттар хьурай кIилдибур.

Нандиъ айчинра, хье шиникквар сагъ-саламат акьурай, аманат хьурай удигь кIил Аллагьдил, хабди дарсар ирцIан мегIелимарил.

Салихат Малагусейнова