15-пе феврльди 36 ис э Афганисттандиъас СССр-дин эскерар аттивуна. Ме ягъ хIа хIаягъ э джан кимитидас рукьуттарис. Те дегIвиъ Советарин ХIуькуматдин 1979-пе исан12-пе декабрьдин хаб 1989-пе исан 15 февральдисттегьен 15 агъзурахъ хъучархьуна инсанар кIине, 53 агъзур ккантузит хьуна, къикъе йирхIунар хьеттар кидай. Гьете вегIдуни Типпигъарин хIуриъасра файшуттар хьуне. Сад мебурикес КIарин Кьулбанан Сираджуттин агъа кIиркI.
Багаудинов Сираджуттин хефе Типпигъарин хIуриъ 1964-пе исан 8-пе февральди. 1980-пе иса, махьтаб ккиркIухаб, МахIачкъалайиъ Дагъусттандин пединститутдин (ДГПИ) хурас англо-географический факультетдиъ уIчуни. Хуруна ккиркIухаб, 1986-пе исан апрельдин вазала, армиди файшуни. Хьибу вазала Самаркканд агъа шагьурдиъ хьуна, тидас 1988-пе исан майдин вазаласттегьен Афганисттандиъ хьуне. Сираджуттин айуйи Багърам агъа мукьуйиъ, Кабулдигьас-80км дегьен вархайи. Тисаъ ай 8 армейский операцибуригI иштарак акьуни. Сад тебурикес Хост агъа провинциъ «Магистраль» агъа операцигI».
Джатран агъа племяйи Джалалутдин агъаф кIилил алди тич е Iэлеф, е дарманар ачартай адавуй: тисаъ ая инсанар итталарифасна, га ш и л а ф а с люкIегъилди гъузуна.
Те операциъ Советарин ХIуькуматдин са эскера дакIина, ачадартаяттар ккедихьуни. Хостдиди рекъ дахъуна, афганарин гьете провинцин инсанарис дарама нарна Iэлеф ачафайшуни. Генерал Борис Всеволодович Громовас-40-пе (Сираджуттин ая) армин хIаттис — 1989-пе иса «Герой Советского Союза» агъа орден йине те кардихъас. Эскерарисра джвевизар йине.
Хъара, операцибуригI кидай, ацуна спецзаданибуригна военный действибуриг иштарак акьуни. Афганисттандин, Багърамдиъас гьикай, хIа пай мукьариъ хьефе Сираджуттин. ОперацибуригI иштарак аркьа вегIдуни йирхIунар хьуни мил. Садпе къикъе йирхIунар хьеф Панджерский магъарайиъ и, хабди Джалалабадттиъ хьефе. Гьетисаъ хьунайде йирхIунари, хулади адехабра сакин ди атртай давуйи ме: 10-12 ишан алдея мин утунарил, дегIвиъ кичишуна, ккимилгуная къирмабуринттар, Са хIа ишан лекулра алди ая мин. Амма учин йирхIунарихъасна, уч тисаъ уйи вегIдайихъас кьацIра ахъакьас кканвей дава Сираджуттинас. Афганисттандиъ аягуна, хуланттарис хьилечIанар акьуна уйи ми: уч Монголиъ ая агъай. Армин вахтт ккиркIугуна, ахиран хулади учин ччиччис ликIиная кIеджик дала мутягI дахьуна те кардихъас: хIабабар-хIададарифас гъадивас хьасттавуйи пуна.

Тамам Рамазанова