ЙиркIурас кьабул иде пеша хьугуна, инсанди Iуьмур алихьа ме кардил

Гьер са инсандин Iуьмурдин рекъ китаб хIисаб э. Ме гьер са китабин тарихна мегIнара гьер джуре э. Гьелбетта, ме китаб, зе фикирдилди, гьер са инсандис уч рухагунас ликIина аве. Мисак киве гьинан Iуьмур фидегьен ичин, фиштти весчин. Гьертти учин яшамишдис гунин кьацI фиштти къазамиш аркьайчин. Са чIалалди, Iуьмурдин рекъуьн са дакьикьара кехIей гIадартай нубат хъихьуна хъучаве микес. МегIелимвел Iари кар дава, ме Iуьмурдин рекъ э. ГIилмин рекъерикес инсандис хабар хьухаб, джемеIетис ке лазим пеша э мегIелимвел. Ме кардин хIавелдилас, лазимвелдилас асуллу э шиниккварин, кегъархьая несиларин Iуьмур. Сара мишттин пешакурар адава. Мебур дала чиппин кIилин ягъ шиниккварин арайиъ фатуна, мебурис батIар тарбия ирцIанди, гIилми ягIар аркьаттар адава. Тарбияна гIилми мегIелимвелдис суман, шиниккварин Iуьмурдисра ке лазим иде шартIар э. Миштти и мус хьучира. Амма гьалдин Iуьмурарин ппара духIубавелар хьуная.
ДухIуба хьуная Iуьмурдин шартIар, инсанарин фикирар, гереквелдин иде даваттар. ДехIела хьин джикIина кканде гIилмин цIае джуребур, кар акьубан кьайдабур.
ЯгIайин ягъа мегIелимарикес хIа тIалабламабур ая. Мебур гъавурдиъ ай кканве гьер багварин, шиниккварихъайра гьерттихъай фиштти гъургъайчин, нае фиштти хъучадивайчин, мебурин Iешкъ фиштти алтухъ аркьайчин ягIай кканве. Чиппин кара батIарди ягIай кканде. Фикир йина кканде чиппин кан-лек аликIубан кьайдайисра.
Зе фикирдилди, ке чIирхIе кар э, нагагь ме пеша Iешкъ адавай, фи кканчира хьурай пуна гIаттивуф идехаб инсанди. Фас пучин, нагагь Iешкъ адавахаб, шиниккваригI кар акьас сайивасра хьасттава. Гьалдин шиникквар алдатмиш акьас хьасттава, мебурис хIаттарилас иджи ягIай аве мебурин йиркIвариъ фи айчин.
Удигь кIил акьуна, гьер са мегIелимдихъ хъай кканде дузвелна, хIуьлмат. МегIелимдис ягIай кканде, нае шиникквдин фикир фи ичин, нае шиникквдихъ фишттин агалкьунар хъайчин, мебурин йиркIвара шад акьас ягIай кканде. Са чIалалди, махьтаб ккиркIвагунас мебурис чиппин мукь, чиппис лазим иде кар ягIарверегъилди. Махьтаб кегъархьая шиниккварин Iуьмурдин рекъуьъ лап кьимат адава зад э мебурис чиппис чаб ягIархьуна, чиппин кIилилди хIа Iуьмурдиди айчIуб бадалди. Миштти идегуна, гьете авалдин вахттари суман, гьалра мегIелим уч шиниккварихъай махьтабиъ аядегьен вегIдайи мебурин дадра-бабра хьуна кканде. Кканхьунара акьуна кканде, насихIетара йина кканде, тарбияра. Дарсара ягIар акьуна кканде.
НехIекьди дава агъайвереф: мегIелим Iудпе дадна — баб э.
Махьтабин мегIелим хуппуриъ тум хIисаб э.
Миштти пугуна, ме агъа чIал э гьер са шиникквдихъ йиркIв фай хъучушуна кканде пуна. Гьелбетта, ппара ая мишттин мегIелимара. ДжемеIетин шиникквар бадалди чиппин джан алийина кар аркьаттар.
Гьемишттин пешакар мегIелимарикес сад э Агъул райондин Буршагъарин хIуриъ ацIуна исари кар акьу мегIелим Имамаев Абдулатиф Мазиевич.
Абдулатиф Мазиевич са агъзурна ерчIу вершна гIуьфцIурна ерчIудпе иса Агъул райондин Буршагъарин хIуриъ, Мазинра Тамарин хIа хизандиъ хуне. БицIи Iуьмур мин ушуне джалла те вегIдабурин шиниккварин суман- дадасна бабас гъил гьучихьай, кумак аркьай. Хабди ушуне махьтабиди, ерцIурна Iудпе иса бицIи классар хIуриъ ккиркIуна ушуне Курагъарин хIурин интернат-махьтабиди. Са агъзурна ерчIу вершна ерцIурна еридпе иса, ме махьтабра ккиркIуна, ушуне Махачкала шагьурдин Сельскохозяйсттвенный инсттитутин экономический факультетиди. Мисаъ кар дуз дахьуна, хаб адине. Са иса хьуне къазамишар акьас ушуна Средняя Азияйиъ. Хабди са иса Iемухъарин совхоздиъ хIуппехъенвел акьуне. Са агъзурна ерчIу вершна ерцIурна ерчIудпе иса армиди ушуне.Ватандин бурдж гьадихьуна адихаб, учIуне ДГУйин математиче ский факультетиъ.
МуйцIурна ерхьидпе иса хуруб ккиркIуна, адине хIурин махьтабиди кар акьас. 1986 исалас 1998 исалди дегьен Буршагъарин махьтабиъ математикайин мегIелимвел акьуне. 1998 исалас 2020 исалди дегьен хухIурин кавхавел акьуне. Къана хьибу истти джемеIетин чугъсагъул хъай хIурин иджвел бадалди лихуне. «Кавхавел фадихьухаб, зе джандис рехIет акьасе пуна айчIуна ушуне зун хизанра хъай Каспийск шагьурдиди. Мич адичира, кар фудавай завас экьвас хьундава. Магьа ягIайин ягъара кар аркьая Российин Министерство оборонайин Военно-строительный комплексдин 412 филиалдиъ. Зе пеша мисан хIаттин кумакчивел э.
Зунра зе хизанди ухIуна хIа акьуне якьу шиниккв. ЯгIа чахъ хъая ерчIуд хуттулар. Кар акьучин кар аркьай, аме вахтт гьеме хуттула-рил элдетмиштти фартай, пара рази э зун уьмурдил», — агъа Абдулатифа учира.
Хъара кьуват йирай Абдулатиф Мазиевичас джандин сагъвелра, йиркIуран ачухъвелра хъай хъара ацIуна исари кар акьас.
Салихат Малагусейнова