Умрият Ибрагимова: «Чун нандиъ айчира, ватан, хе чIал йиркIуралас гьумарта» 

ХIуькуматин гьер са шагьурдиъ, гьер са хIуриъ ая пешабур кея инсанар. Гьер джурейин пешабур кея инсанар ахьеб ватандин девлет э. Хье Дагъусттан мус хьичира ттур ае мукь э, пешабур кея инсанар ая ус э. Мисаъ ппара ая гъвандин, джадун, кIуранин усттабур, хъара кьвадилкьванарна халичабур руха пешабур кеяттара. Ме джурейин пешабур кидавай, хье Дагъусттандин ттур ая батIар лехъунар, мегIнибур аркьаттар ая ус э пунара.

Ме джурейин пешабур кея инсанарин сандигI гIачархьуне Ибрагимова Умрият Абдулжалиловнара. Хуная Умрият 7 октябрди 1946 иса Абдулжалиланра ФатIмайин хизандиъ, Типпигъарин хIуриъ. Мин дад хьуная гъвандин устта, колхозариъра курар акьуная, хъара дегIвиъра хьуная. Ме кардихъас мис йиная джавизар, орденарна медалар зурбавелдихъас. Баба кар аркьай хьуная райпойин дуькандиъ. Умрият бицIигунахъас хаб курариъ гIешкъ ай хIа хьуная, эгера дагIа кар алчархьичин, учи учис ягIар аркьай хьуная ми. Ери ис хьехаб ушуная Умрият Типпигъарин махьтабиди. Дарсар хурубасра читинвелар хьуна адава мис, учин дарсар акьухаб, бицIи ччуччусра кумак аркьай хьуная. Училас бицIи Зейнудин агъа чура хъая Умрятахъ.

Махьтабиъ хурай ами старшая вожатаяра хьуная микес, хабди 1964 иса, махьтаб ккиркIухаб хIуькуматин кардил хьуная ме. 1965 иса кардил гъузуная дом культурайиъ. ЦIайи хьуная театрдин режиссер, хабди художественный руководитель, 20 исадегьен кар акьуная методиствелдира РДНТйин. Фи кар аркьай хьичира учи аркьа кар ягълувел фай аркьай хьуная Умрията. Мусхьичира райадминистрациъра Министерства культурайиъра мин кьимат ахьуная. ХIагаф дала аркьай ахьуна адава мин хIаттари, учи аркьа кар бегьем аркьа, буюрмиш акьу кар гьукк акьуна арайил аркьа пуна. Нае мегIракайилди ушучинара, ме конкурсар хьурай, ера фестиваляр хьурай, идже мукь фадацуна вей хьуна адава Умрият.

«БицIи ами учи учис хъиртIанфи зун мегIнибур. ХIа хьехаб зас ккане кардик хьуне зун. Ппара кканди зас зе кар, мегIнибура акьасра гIешкъ уйи зе, амма фидегьен аркьайчира ке цIайи инсанаригьди айчIвас са бицIи суман неч вейи, мегIни акьас хъучучIухаб, кIваласра вейи, фушра адаф суман ахъавейи. Зун суман Дом культурайиъ кар аркьай мегIнибур аркьаттар хъара уйи. КьацIра гисаъ кар даркьай чиппин гIешкъуни мегIнибур аркьа хумбар уйи: Тамам, Кисай, Зубайдат, Сафият хъара саебура. Ппара тич мич вейи чин хъай. Хье чIалан, лезги чIалан мегIнибур аркьайи. Шагьурдиас че мегIнибур аттивас вереттара авейи телевиденибуриди, радиобуриди ачикас.

Гьергелай сегьнайилди айчIвагуна аликIа канра батIарф кканвейи, идехIела зун хIезур акьуна артайи кепекер куькъас акьу мухургьанра, къуч. Хье миллатарин кепекер кея кунар аликIугуна, зун джурейи гIаттаркуна аларгвайи Дом культурайиъ кар аркьай ая инсан э пуна», — ахъаркьа Умрията.

Найч вейчира бала вей хьуна адава Умриятас, фас пичин джалла усариди михъай адаркай ахьуная мин хизанра. Хизан э мин Ибрагимов Кьулбан, мера кар аркьай хьуная Дом культурайиъ, директорвелди. Кьулбанакра пешабур куьйи далдам йирхIубан, сунна йирхIубан хъара афихьуна учин хизандихъай мегIнибура аркьайи. Миштти идехIела мебури чиппикес акьуна уйи семейный ансамбльра, хъай ахъихьай аркьайи чиппи хъитIу хье чIалан мегIнибура.

Кьулбанахъна Умриятахъ хъая ери шиниккв: Iу рушна гIуьфу кIиркI, хъара къана сад хуттулара. Шиникквара чиппин юлайиъ ай, хIаф бицIиф ягIай вардиш акьуная мебури.

«ЯгIайин ягъас зе шиникквар багулив дала байирдиъ ппара ая, амма чин мусхьичира гебурис агъафи — чун нандиъ айчира ватан, хе чIал йиркIуралас гьумарта пуна. Фас пичин фидегьен тич-мич йирхIучира ахирахъди хаб гьемич рукьаттаре джаллабур. Ме хе ватандегьен ухьтан ус са усра ахьасттава», — пуне Умрията.

Чугъсагъул Умриятасна Кьулбанас гьемидегьен исари хье райондихъас йиркIв руцIай, сайинра улиас адархьас адатуттарис. ДжемеIетис мегIни аркьай, лехъун аркьай гьавабур гъадивуттарис.

 

Батитай Габибулаева