Шиниккварин йиркIв гъушу мегIелим

Гьалдин дуьяйиъ ацIуна гьер джуьрайин пешабур ая. Са пай мебурин э кьанди бадил хье1ттар, са ппараттар дахигунахъас мич аяттар э. Авалдихъас мич ая пешабурикес сад э мегIелимдин пеша.

МегIелим — ме Iари пеша дава — идже пешакардис лап хIа ттур э. ХIа инсанари агъай ве мегIелимдин дамакъ учи узу тумар кегъучIубалди э пуна. — Ме агъа чIале учин ягIарвел гъуршан шиниккварин агалкьунарилас аслу э пуна. 

МегIелим мус хьичира кIилдибурис герек инсан э. ГIилмийин бина хъучучIаф мегIелимдихъас э. Гьелбетта кIилди пешабур лазим э халкьдис, амма мегIелим дахьучин джуре пешабуринра рекъер хъикIасе, е духттур ахьасттава, е инженер. 

Ме кар кIили гъас ппара читин э. МегIелимдив джалла багвар фай кканде, иджвелинра Iайвелинра гъавурдиъ ай кканде. Ме пешакар инсандихъ хъай кканде: рехIми, сабур, Iекьул, дузвел, шиниккварихъди кканхьун. Гьемишттин хасиятар, тIабиIетар хъара Iайи герек ве бицIи классарин шиниккварихъай. Вун фиштти мебурис йиркIв йичин, гьемиштти мебури васра йиркIв ачухъ акьасе. 

Зе фикирдилди ме хасиятин тIабиIетар кIилди са усал завал хьуна хъая ягъцIур истти бицIи классарис дарсар йи мегIелим Гусейнова Минаят Гусиевнайихъ. 

Минаят Гусиевна са агъзурна ерчIу вершна гIуьфцIурна якьудпе иса э хеф Гехъуьнарин хIуриъ, ХIуьсинра Тамаман хизандиъ. Дадна баб колхозиъ кар аркьаттар и. 

«Дада кIилин Iуьмурди хIуьппехъенвел акьуне.  Чин ери чира са чу уйи. Муя шиникквдин иде давафра акьуна колхоздин кардилра вейи че баб. Чиппин читинвеларихъ хъуттудурфуна джан алийине чиппин валадарил. Джаллабурис йине высшее образованибур. 

Дадан хулаъ час алтухъ читинвелар, гашар мекIер агуфттава. Кканегъилди яккар ччамар хIуппан нисар хъавереф и. Са вегIдайи че баб рагIухъан хьуне. РагIухъандис хIекь агъай чантабурилди гIур ирцIанди. Ме вахттуни гIура зейдайи хъай уй чахъ. Зас кIвалде зун бицIи руш ий хъахъуна гIурин чантара чIукь гIеджизди ая суман багу кIилинттарис фай хьикай и баба. 

Гьелбетта чинра лиханди. Малар хIуппара ппара хъаверефи. Къакъара хъахъуне, ме IуькI, ме кIур дагъай, куппара аркьайи. Муядпе класс ккиркIуф, са агъзурна ерчIу вершна ерцIурпе иса зун ушуне хурас Дербент шагьурдин педучилищейиди. Хабди гIуьфу иса заочно Пединститутра хуруне. Хьибудпе курс кIиркIухаб ушуне шувас, Гусейнов Кьурбан Курбановичас. Хьибуд шиникквара хьуне. Са кIиркIна Iу руш, Артур, Пери, Ирина. Хьибударисра батIар образованибура йине. Кьулбана Московская Ветеринарная Академия хуруф и. Учин кардихъас ме направит акьуне Ярославский областтиди. Чин Iудара хъай ушуне. Тисаъ зун дом пионеровдиъ методиствелди кар акьуне. Тидас адихаб чин гьаме Типигъ илгуне. Са хьибу иса Гъудгъуларин мактабиъ кар акьуне. Хуппай мисаъ библиотекайиъ кар акьуне. Хабди са гIуьфу иса хIа классарис пенибур йине. Хуппай йине зас класс. Класс джикIихаб зас зун кекинди зас герек иде мукьуйиъ ачархьуф суман хьуне. Ме вахттари зас зейдайи лиханасра алчархьуне. Зун Iуьрусатихъас верегунас зе дадна баб сатти амилгуне. Чияра чура мугуйиас алттушу джакьвар суман джалла гьерф учин хулариъ ахьуне. ХIуриъ садра андавуй. ГIул, Iурд, цул, хьид дагъай гьар вахттунин курар акьас агъавес алчархьафи зас, IуькIер гъас, кIурар акьас, хуппурар уцас, кьур алайхIас. Ягъуй агъушуна, курар акьуна, хьилаба адехаб Iуьш вейи алайтIванди планар лиркIенди, шиниккварин иде даваф аркьай и» -, кIвал акьуне Минаят Гусиевнайи. 

ГIешкъунилди йиркIв фай кар акьубан мехIсулин шагьидара хъая михъ. Йиная мис ацIуна грамоттабур, «Почетный учитель Российской Федерации», «Отличник народного образования» медалара. ЯгъцIур истти Iари Типигъарин мактабиъ кар акьуне Минаят Гусиевнайи. Iу агъзурна цIеерхьидпе иса иттархьуна комабуриъ архьуне ме. Джандин сагъламвел багьана хьуна маджбур хьуне ме кар фадихьас. 

«ЯгIара кегьей лап хIа гIешкъ аме зе макттабин кардиъ. Зафас пас хьасе, зун хулаъ айчира, зе йиркIв мактабиъ аве пуна. Зас аргва эмкIера мактабилас, шиниккваригI гIай э аргваф. МегIелимара алчаве заалди, къуншибур, хIурар хулар ве, багу кIилар ве, зун дарсар йи шиниккварира зун кIвалас гьартайдава, телефонариас лиркIенде, гъургъай ве, чаб хIуриди гIаттархьухаб ачавереттара аве. Засра гьаме хIур зеф суман хьуная.Зун шад э мебури зе джафа кIвалас гьадатубал» — ахъаркьа Минаят Гусиевнайи. 

«Минаят Гусейновна зас кIвалде, гьава джанарин, ачухъ суратин, ппара батIар, ппара идже дишагьли ий. Ме час Iари гIилмийин бина давуй ккийиф, хъара ягIар акьуне джувабдарвел, са — сарабурис иджвел акьас, кумак акьас, гъавурдиъ архьас. 

Мусра кIвалас весттава зас мин иджвел. Гьер багайми мактабин раккаригI ахъутIуна аверефий чин джалла, вархайилас агугъилди милди гьуккас. Минаят Гусиевна шад ий че гьерттин гьунарарихъас. Че эхIттимар гьемишан хъавереф и, ме чехъас хъагъишас мус хьучира сув суман хIезур э пуна. АлухIубар аркьафттавуй, амма хъуттурфу тагьарилди чин гъавурдиъ архьафи фуш дуз давайчин. Нагагь бушвел хъай, неч гьархьехаб, мин с аул йирхIуб гьуркIафи дембедан дире хьас. Са чIалалди зе фус э зе садпе мегIелим Минаят Гусиевна хьеф. Чухъсагъул хьурай учис фиттихъасра аминдай!» Амаева Марина.

«Ке удигьай зас Минаят Гусиевна агу вахттуни зе хиял хьуне ме ме гьакIан инсан дава, малайик э зас агуф пуна. ИбгIа гIинчIра акьуна джаллабурихъ хъуттурфан тагьарилди час агуне мин нуьхIуьбат, хIуьлмат бицIи шиниккварихъди. Мин ширин джилду чин сакин акьуне, гъургъа чIалар унихьуф михъ че эхIттиб хъархьун ий. Зе фикир хьуна агьал фацуна че гъилара гъасе пуна гIилмийин ачухъ чуьллариди гьаме дуьяйиъ аядегьен иджвелар агвар акьас. Гьемиштти хьасра хьуне. Ме час аядегьен иджвелар кIилди ягIар акьуне. Зун лап шад э Минаят Гусиевна зе мегIелим хьеф» — Рамазанова Фатима.  

«Минаят Гусиевна ппара идже мегIелим и. Багу — кIилинттар мис аверефттавуй, джалла шиникквар сад суман кканверефи, са гъиликк фарцанфи. Пара нуьхIуьбат, хIуьлмат аверефи джаллабурихъди. Час мера гьемиштти кканвереф и. Учин класиъ кIилдибур идже хьуна кканвейи Минаят Гусиевнайис. Гьер са шиникквдихъай нае вахттуни фиштти гъургъайчин ягIайи мис. МегIелимар ппара э иджеттар, амма зе садпе мегIелим кикиндира садпеф э. Зас мин иджвел мусра кIвалас весттава»,- Зайнаб Магомедовайин.

Мебур Минаят Гусиевнайи дарс йи шиберин йиркIуран хиялар э. Къуни — къуншибуринра ппара кьимат а яме дишагьлийис. Джандин сагъвел, йиркIураншадвел кам дахьурай учин!   

Салихат Малагусейновна