Паччагьна гин язнабур

Хьуне агъа хьундава агъа са вилаятин паччагь. Хъахьуная михъ хьибу руш. Шибера са ухьтанттар. Сад агугуна сасра кIвалас вереттар. Исар ккеттвередегьен шиберин яшар бегьем хьуная. Фикир аркьай хьуная паччагьди фиштти гIаттивагьан пуна, чиппис хъудуьхьу шувар.

Ахира унахъуная учин хьирас, назир-вазирдис са маслихIет аттивас. Ахтилатар ппара хьучинара са маслихIет акьуна адава мебури. Хабар гьинафас пучин са касиб идемифас. Вазирди адина агъа паччагьдис. Са хIурин къирагъихъ дуламиш вея са касиб идеми, гьети агъая фиштти язнабур гIаттиваф ичин, амма Iари вас далара пасттава агъа учи. Гьала гва унахъ тис мич пуна, гьикуная ми учин вазир. Iу ягъалас рукьуная ме идеми. ХъирхIуьна раккахъ ачадиная.
Паччагь вун сагъ акьурай пуная ме идеми. Ве ахттияр фай зун пасе вас Iэмал, фишти язнабур гIаттиваф ичина.

— Завал акьуна кканде хье вилаятиъ аядегьен джигьилар, гебур джалла кеттушурай чве тIагариккес. Нае рушас кIиркI кьабул хьучин, гьатин кIилил гьеч алирхIуьрай.

Агь пуне паччагьди, ме ппара идже Iэмал э. Пуна учин назир-вазирдис, завал акьас акьуне хIукуматиъ аядегьен джагьилар.
Хуппай, хьуная маларихъ вере са касиб идемин кIиркI, ге хьуная са Iайи батIарф. Паччагьдин бицIи рушас кьабулди ахьуная ге кIиркI. Сара, идеми пуная насихIетилди акьуная паччагьди. ТIагарин кIенаккес ккеттвей хьуная джагьилар. ХIа руша алирхIуная са паччагьдин назирдин кIиркIал, Iудпеттира девлет хъая кIиркIал алихIуная, хуппай хьибудпеттис садра кьабул хьуна адава. АлдирхIуна агуф, дада хабар гъуйуная бицIи рушафас.

— Я джан дадан, — пуная ми, — гьемидегьенттарикес садра кьабул хьунду вас?
— Хьундава зе дад, — пуная руша.
Ахтармиш акьуф, ягIар хьуная мебурис, са кумагIандиъ дуламиш вере касиб маралихъан идемихъ кIиркI хъаяф. Хаб кеттве джагьилар тIагариккес, мегелай маларихъандин кIиркIра гIаве. Ппай алирхьуьная руша ме кIиркIал. АлурхIуная паччагь рушахъай, гьеме касиб далара андава вас кьабул хьас пуна. Гьегиштти адикуна гьикуная мебур. Сасра Iудар шиберис, батIар демар акьуная. Са зейда вахттар ккеттшухаба хъучучIуная дегIви. Джалла ушаная дегIвиъ хъаядегьен яракьар, хIейванара фай. Хуппай бицIи язнайи пуная учин хизандис: «Див ушуна дадан салаъ ая дабакь хIейван дехIера фаша». Алекьуна дабакь хIейвандил, къадакъар ачирхIуьна пурариъ, джаллабрис агвас пачагьдихъая язна фишттин гIеджиз ичин, ушуная ме джемеIетра келхъенди. Ме бицIи язнайин дусттар хьуная дараъ аядегьен нахширар. Паччагьдин къушум рукьастти дегIвиас, ушуна ккедихьа ми дегIвин къушум. Паччагьдин сасра язнабур алдаркуна хаб ве хулаъди. Ахъаркьа паччагьдис, чаб верегунас сад миндавай ккедигьуна уйи пуна. Хуппай нагьи ге зурба, фас файдифттава чун, пуная паччагьди. Чиппис агундава пуна ая ге фуш ичина эскерари.
Вахттар ккетшухаб паччагь иттар ве. ЯгIар ве паччагьдис, джейрандин яккукесна хъара неккуес дарман вереф учис. Гьика Iудар язнабур хабра. Унихьа бицIи язнайис. Хьирас агъа, ушуна дадан салаъ ая дабакь хIейван фаша пуна. Хабра джемеIетра келхъенди ве ме Iатт акьа хIейванра фай. Руцуна джикIина фай ве ме бицIи язна, узуна хъара алдахъуна хIезурди экьуна аве ме. ХIа язнабур ве ферра даджикIина. Хуппай бицIиттис агъа, час масса фачи пуна. Масса фачиянас хьасттава агъа ми, амма чве гIунарик зе тIубулин ярхIун акьас амии атухаба- зун чвас фачиянасе, агъа ми. Сагелай сад-сайихъ хъуттурфанди амилгуная мебур, хуппай гьинас гьеме ярхIун аргваф пуна фикир акьуна амии атуная мебури. Паччагь сагъ хьуна ве вахтт алттархьегунас. Паччагьдин хIукуматил алчаве дегIви. Хаб бицIи язнайин кумакилди вилаятихъди рукьасра кегьей адатуна ккедихьа ми душмандин къушум. ЯгIа ме Iудара ахlа язнабури, хабра гьемишттин кар хьуна ппара зурба идеми и ге, амма час ягIар хьундава фуш ичин агъа. Чвас нандиас кканчинара, джикlина фаша мич агъа паччагьди гебурис. Руцуна, джикIина фай верегунас, кIиркIа агъа учин хизандис, аликIуна батIар кунара ях дадан хулаъди, зунра адисе агъа. ЯгIар хьуф учин бицIи язна фидегьен зурба ичин, паччагьди хабар гъуянде язнайифас
— Вас фи кканчина уп, зун вас фачиянасе?
— Зас хьеме зе Iудар лукIар кканде, — пуная ми, агвар акьуна Iудара хIа язнабурил.
-Фиштти? Мебур зе язнавур э, ве лукIар дава!
-Давайчина, — пуная ми,- хъуттурфен лебурин гIунарил алдея зе тIубулин ярхIун. Хъуттурфангунас хIекьдандира алди хьуная. Сара даккан акьуна адикуная ме хIа язнавур, хуппай бицIи язнайис акьуная дуьйил аядегьен батIар цIакIин!

Салихат Малагусейнова