Хье ватандиъ ая са емиш, сасра мукьариъ ге бегьем хьуна кеттивуна амилгвандава, хье сувариъ августиъ-сентябрьдиъ дала хъучархьайдава. Ширинфра, агуб алефра идехIела гис ухшар аркьай аве бицIи шиникквар. Джаллабурис унихьуф хьасе бабари чиппин шиниккварис, кканхьубан кьадар адавай, джуре агъадегьен ширин чIалар хардж акьуна машмашра агъай аве.
Ппара унихьа «Зе машмаш», «Зе ширин машмаш», «Машмаш суман гIудулфра, батIарфра э». ХIекьди пучина, бегьем хьуна ая машмаш ппара ширинди аве. Гин гьер джурабур айчинара, хъаяф са тIем э.
Машмашин кIур, сасра кIурар суман къулугъ ая джилиъ ппара хIа ве. ГIане ругра, Iашра ая джилиъ ге гIуьфу митIрибурдегьен ирхе ве. Аве музе машмашар, хъара пас хьасе гебурис чIире машмашар. Гебурикес рукъас акьуна аркьа куракар, мусс кканчина гIахъуна аркьа компот. Джандис ппара иджвел кеяф хIисаб аркьа куракарин компот.
Хье ватандиъ алтухъ адава машмашарин кIурар, айчинара IуьтIанасра компотарна варенибур акьуна аве джемеIети. Гебур ппара ая аварарин районариъ, тисариасра хьеалди масса йис файди вахттар аве, хъара ахтт-вартт вередегьен инсанари чиппин машинариайра гъа алчархьу базарариас.
Хъара ишламиш аркьа машмашин гIанаъ ая хев (иркк). Бегьем хьуна ая машмашарин ге хев ширинди аве.
Гьавабуриъ сасра курар суман кIур узуна кегъучIас акьуб рехIетин кар дава. Ая кIурар мекIерихъди вардишди идеттар, ая са иса, Iу иса кегъучIуна рукъаттар, хъара емишин кIур агъа ттур алеф ичинара, ул хъай емиш дайирцIанттар.
Ге курар кидавай хьидин вахттуни, кIурари тук адархъа вегIдуни мекIер, аязар хьухаба, тукар ругъуна емиш ицIандава. КIилин истти гъузуна гьавайи гIачаве ве загьмат. Сад-Iуд машмаш хьуб мунким э ве гIешкъ але кIураник.
Тук адахъуна аязар дахьучина, машмашар зеттар э пас тегIди мева, гIулиъди ачавередегьен, угъалар угъадегьен хъара бала амилгванде — хипхел. Хипхел киркьу исариъра ппара зарар ицIанде машмашарин кIурар кидавай сасра узуттарисра. Кехъуб кидавай, самуз хIа хьу машмашариъ те тагьарис уркIар ихьа, капк алахъуф суман IуьтIанас даверегъилди.
Сасра шейъэр суман машмаш ве гъилиъди рукьас ацIуна балабуриккес ккеттархьуна кканве. ДехIела э джафайин кьимат джафа дивуттис дала ягIайдава агъаф. Ме иса Агъулаъ агъучIу машмашарин кьимат и са килавин ярцIуралас верш манатихъди дегьен агъай.
Камиль Мирзоев
