Кьулбандин хIаягъ

Ме вазалан къана садпе е къана  Iудпе числобуриъ дуньяйил але мусульманари акьасе хье ая Iуд зурба хIаягъарикес са хIаягъ. Рамазандин вазалан хIаягъ ккиркIуна Iу вазна йицIу ягъ алттархьугуна, дузди пас хьасе Зуль-хиджайин вазалан йицIудпе ягъа э пуна ге хIаягъ хъучучIаф.

Зуль-хиджа уч ахиран цIеIудпе ваз э мусульманарин календардиъ. Ме вазалаъ йицIудпе ягъа аркьа хIаягъ кидавай, ге хIаягъ хъара хьибу ягъди акьас хIаягъ ве. Мисаъ ая Арафайин ягъ. Арафайин ягъ джалла ягъарикес ке зурба ягъ э, ке зурба Iуьшарикес Лейлатуль Кадр суман.

Арафайин ягъара, гин удигь ягъара сунна э сив ухIуб. Кьулбандин хIаягъара (Ид аль АдхIа) сунна э багами дахи гъайшина джанра Iуьччуна багамин къулгунра акьуна мазгитади ушуб хIаягъан къулгун акьас. ХIаягъан къулгун акьухаб э хIаягъа хъучучIаф. Кьулбандин малра  руккас ахттияр аяф, вун хIекьданди кьулбан аркьахаб хIаягъан къулгун акьухаб э.

Кьулбандин мал руккуб  ппара хIа савабин кар э. Кьулбан акьас кканди аяттар тегIди кей ве чиппин хIезур акьуна ая мал руккас, вахттуниай руьхьесра  хъучархьагъилди. Ге ягъа хъара савабин  кураригI гIая хIаягъасттегьен сив ухIуб, пас хьасе ве кьулбандилди сив гьатуб. Нагагь Iайи кьана вей аяхаб хIяагъан якк руьхьес, вас кIилин ягъди гашила экьве агъайдава, сив гьатас ве джуре  Iелеттарилдира.

Гьал пасе хьин кьулбандин малдихъас.

Кьулбан акьас руккас ахттияр ая са ис хьуна ая укьар, хIуб. ЧIаранттарин цIегьелан, кьунан хьуна кканве кечIукь Iу ис, гиштти кIаре малдисра, Iу ис  хьуна кканве. Нагагь деве руккахаб гин хьуна  кканве гIифу ис. Девера кIаре мал кьулбан акьас ве яри  хизандихъас, хIуб, цIегь Iари сайихъас.

Кьулбандис  руккуна ая мал ахттияр адава масса йис чIукьракегьей. Кьулбан акьас ахттияр адава сукъур идехаба мал са улинракегьей, Iаттеф идехаба, иттаф е забунф идехаб, е ибурин е кIарчун хIапай фадавахаба. Ахттияр адава: малдин удигъ хIуьтте акьас кантI; руккас сад сасра малдин удигь аргвай; Iайвел акьас малдис, йирхIас, иттар акьас, гаш ккей, хьед кканди атас; руккас дартIа кантIалалди, малдис гIезаб хьас аркьай.

Мал руккуна кканве яшарилди бегьем хьуна ая  мусульманди, учин кIилиъ аятти кумеф даватти. Сунна э руккагуна мал алдаркуб кьиблайихъди. Пуна кканве руккастти агъа чIалар. Хьудегьен чIукь акьуна кканве хъаттирхIубар кантIалалди руккагуна, кантIра батIарди хIуьтти аверегъилди. Алдахъасра кьудакь хъучучIуна кканве мал кIина ккиркIухаб.

Джалла курар акьухаб вун кьулбан акьуна ая малдин джандак акьуна хьибу пай са пай ирцIанде  касибарис, са пай — къуншибурис, багунттарис, са пай хизандис. Вун ве хулас  арта пайикес гIихьа руьхьесра, хIаягъас агьиянас.

Агърукьа инсанди гьер иса  руккай  кканде кьулбандин мал. Ге кардиъ ппара хIа саваб ая, ге садакъа э. Са пай инсанарикес унихьа чин джалла  хизанарихъас акьуна ая кьулбан, сара акьасттава агъай. Ге кар дуз дава. Ичира давайчира  агъа кар адавайчира, садакьабур акьас хьин яцI аркьай кканде.

Зун ликIи хатIар сайисдехIера лазим  хьучина зун ппара шад э. Нагагь гъавурди адархьа арабур хьучи, хъара суалар хьучи иджи э, хIурарин имамарифас хабар гъуйуб, е  гъавурдиъ аяттарифас хабар гъуйуб. ХIаягъас ппара ягъара андава, кьулбан аркьаттис рукка ягъахъдидегьен хъудадивас фи аркьайчина, фитти аркьайчина, ягъ дехIера кими иджи и архайинди экьвас.

Джалла мусульманарис  хье хъучавей ая зурба хIаягъ мубарак хьурай!