Гьер иса хьид хъучадеф инсанар башламиш аркьа хулариас айчIвас байирдин курарихъди. ИбгIавелар фачадаркуф, джилариъ бугъ архьуна хъучатуф хIезур аркьа бусттанар, хуппурар, хуларин удигь ая гIанар мерттар аркьай даркас, мехIсулар узас.
Авалари суман инсанари ппара мехIсул узас алучIай андава. ЯгIайин ягъас узаттарикес амеф калтуф э. Сад-Iудра авейдава узас мукь хъаяттарикес калтуфар дузаттар. Ая амма фиркьа узуна агъаттара. Iу-хьибу чувал гъушучина кIукI алди гьуркIа агъаттар. Са багухъас фикир акьучина, диву джафайихъра хъуттурфуна, ачату кьиматра хIисаб акьугуна са муфеIэтра дахьу исара аве. Миштти хьегунара инсанарин йиркIв аргIа.
Джафа пегуна са узуна кеттивубал дава кар алеф. Ппара кар акьуна кканве мебурихъас калтуфи кIил йис. Авала суман вецарилди батIар музе язан вей андава хуппурарис. ХIейванар, дагибур ккитIуна аркьа язанар. Хъара ппара ишламиш аркьа агьал ттарахттурар.
Нубат хъихьуна аве инсанари ахъутIуна мус ттарахттур рукьасехьан агъай. Ттарахттурдилди акьу язанра батIарф вейдава, ппара кичадаргьуна гIайшу усар аве, хуларин арабурин манзилара хIаттар илгванде.
Узуна ккиркIухаба Iудпе джафа э чIалар. Авала калтуфаригI гIаверефи са-са гIур але IуькI, кьаар, хIерхIер, са-са ниснисай. Гьал ахиран исари ппара Iайи хьуная ире мерI хъая IуькI. Ме IуькI авала кьацIра аяфттавуйи хье мукьариъ. Ме хьехъди адиф ади багвариас туькаригIай э.
Ппара хIеясуздалди хIавере IуькIе ме. Фидегьен ккедихьас алучIучинра уч-училас агъучIа гьер иса. МитIрилас вартт ирхвелихъди хIа ве ме, гьегиштти мерIра фарта. Фидегьен къурах ис хьучинра мин ирхе мерIери уьркIи айшуна джилиас дива учис хьед. Калтуфис алчадартай е рагъ, е джилиъ ая Iаш. Калтуф агъучIагунас айчIуна аве мебур. Калтуфин чIичI гьая ус ягъардавей са кьул хьуна фацун.
Сагелай чIичI гьая ус хъуттурфуна, хабди чIал акьуна кканве. Джилиъ Iаш адавахаб мерI агъархьайдава мин. Са вахттунилас илгу мерIериас хаб айчIва цIаеттар. Ппара бизар хьуная инсанар ахиран исари микк. Сагъилдира ккедихьас давей.
Хьес калтуфарис зарар ирцIанчинра, амма ппара витаминар кея мик. Ая хIуькуматар ме IуькI узуна хIа аркьаттар. Хабди IуьтIубаригъ ишламиш аркьа. Хъара ишламиш аркьа ме халкьдин джерехIвелдигI.
Луиза Гусукаева
