ГIурчахъанна булбул

Са шагьурдиъ  хьуная  гIурчахъан. Гьергелай гIурчаъ ушудегьен гIурч фадай вейдавуйи ме, фас пучин ме хьуная лап зурба гIурчахъан, хъара хIуьлматлу инсан чиппин шагьурдиъ. Сагелай ме ушугуна алчархьуна адава мис гIурч.

Фикир хьуная мин: «Зун гIурч фадай агучина ме инсанарин захъди хIуьлмат амилгванасттава пуна. Весе зун гьалсара руцас хъара, мункин зас фичира алчархьеб. Фиштти хулади вереф, Iейиб акьасе». Ушуная ме руцас. Алчархьуная мис кIуранин кIилил экьуная булбул, батIар мегIнибур аркьай. Алгъадивуна туфанг йирхIас кканхьуная мисс джакьвалас. Агун булбулас гIурчахъан гучI хьуная мисс, кIакI архьуне булбул.

«Агь, — пуная ми, — зе ахир хьуне. Я, гIурчахъан! Фикьас кIваъ ая ве?» – суал йиная  джакьвала.

«Фикир акьая зун вас йирхIас», — пуне гIурчахъанди.

«Зас ягIа вун зурба гIурчахъан идеф, дехIела зун вун вере мукьуйиас гьишаф. Фи вас вереф зе са бицIи джандикес, зе джандил але якк гьуркIасттава вас. Мезурас — тIем, фунис — Iэшал. Ате зун, малуькIе, батIар макьамар акьас  инсанарин йиркIвар шад акьас».

ГIурчахъанди пуне: «Я, булбул, ппара батIар чIалар агъая вун зас, зун вас йирхIаф IуьтIанас пуна дава, зе хиял джурефе, инсанари Iейиб акьасе зе гIурч фадавай ушучин».

«Айчин сабур акье, — пуне булбула гIурчахъандис, — зун вас насихIет йисе: Хъумугъа фиттихъра, хъугъас давереттихъ. Хьуная кардихъас гъам маркьа. Мадаргъа гъил дарукьа усахъди».

Кьабул хьуне гIурчахъандис джакьвалан чIалар, афатуне ми учин туфанг. Алттушуна булбул, экьуне са гьава кIуранил. «Я, инсан, — пуне булбула, — зун вас Iэмал акьуне, зас Iэджалигьас гучIайдава. Зе къарфуниъ ая  багьа гъван къазалан гъурагъал дегьенф. Ери пачагьдифас гъуянас хьундава. Зе хиял хьуне, вун суман инсандин гъилариъ ачархьасе  пуна».

ГIурчахъанди хаб алгъадивуне учин туфанг йирхIас джакьвалас, кIуранин цIабари мушат акьуне, ми афатуна туфангра хъучучIуне алгъучIас кIуранилди, кеттархьуна кутIул алархьуне гIурчахъан джилиъди. Ун архъай хьуне гIурчахъанди булбулас: «Вуй, зе кканеф, батIар джакьв, кумак акье сара зас».

Алттине булбул, экьуне гIурчахъандин багулиф. «Гьер мусибатис ая дарман. Вас фера адава», — пуне джакьвала. «Фас?» — пуне гIурчахъанди. «Зун вас йине  хьибу насихIет, садра кегьей хьундава хабдис. Зун са чара аркьай кьуран удар Iелеф, вун хъугъуне зе къарфуниъ багьайин гъван ая пуна. Зун вас пуне, пушмал мева акьу кардил. Вун пушмал хьуне. Хьибуд пеф, мадаргъа гъил дарукьа усаъди. Зун эркьва  кIуранин кутIулилди вун захъ ахъихьуна алгъучIас кканхьуне. Вас учис кканди ая ппара Iэкьул».

Наибет Гасукаева