Фушра андава

Вахттар вея, дуья тIуршая, ме Iуьмурди ме дуьяйил ферра илгванастава гьемишанди.  Авалди Iусе хIададар — хIабабарин ахттилатар авереф и, хуларин мурттар гъургъасе, заварилас рукьар алттвесе агъай. Фиштти э гебур вереф агъай, хъугъай хьуна адава инсанар.Байирдиъ лиханас ушу инсанарис агуна, хаб адегуна чиппин ватанидиъ ахъаркьай хьуна ая гебури джемеIетис ахттилатар ккеттдушуна.  Са вахттара хьес агуне алттвере рукьар заварикес — самолетар, гъургъа хуларин мурттар  — телевизорар. Ге курар агуна хьеал рукьуттаре, кирекъея кар ферра адавуйи мисаъ.

Зас ягIа ахъекьес кканди ая ппара йиркIурас кьагьар вере кардихъас. Зун хубджи хIа хьуна кегъархьастегьен  захъ дакIина зе хIабаб хъами. Зе хIабабас сасра ппара Iуьсе инсанарис суман ппара тамашин ахттилатар, хабарар, макьамар ягIаф и. Зе хIабаб сае инсанар суман дуьяйилас вестти захъ хъуйи аудиомагнитофондик ликIина ухIуна гин саIу чIалар, макьамар. Джигьил вахттари мегIнис суман дала ибур дайирцIан чIалар гьал зас кирекъеттар суман аргва хье хIурарихъас, гисаъ дуламиш вей ая инсанарихъас. Зе хIабабара ге чIалар учи хъитIуна аяттар хьасттава, гисра учин хIададар — хIабабари ягIар акьуна аяттар хьасе хье диндин дуьгIабур суман.

Якьу хатIунин макьамин чIалар хье хIурарин агьал ая гьавайихъас агъаттар. Тахсир аркьайдава зун хье джемеIет хIурариъ читинди ай, курар адавай байирариди ушуне чиппин дуламиш аркьаттар. Зас хье дадарин загьматар, тIулар — тIабиIетар, гIедатар Iегвалди э. Фидегьен читин ичира хIуриъ дуламиш акьас, дадан ватан атуна айчIуна вес Iегвалди. Хум весе хьес хье чIалра, гIачевесе хьин джуре милатаригI Iуьрус чIала гъургъай Чирагъ -Чай Каспий хIуьлигI суман. Зас кканде чун ме макьамин гьер чIалан давай гьер хIерфун тIегIем акьуна, учин джандиас фатуна. Ме чIаларин гъаурдиъ архьасе учин ватанихъас йиркIв руцIа инсан

ХIурар хIурхIанин хьуна

ХIуриъ фушра андава

Гимар агьунин хьуна

Гимил фушра андава

ХIурариъ агьалдин гьава аргвай йиркIв Iешали арцIа. Фидегьен дузди пуне вун хIабаб, мусс ичи гIифу — ярхIи хизан дуламиш вей уйи хулар агъал Iар хьуна ая. ХIурар далгъуна ушуна хIурхIанин кулягъар суман, фуш агьал хIурариъ амеф? Гимар — инсанар эркьва мукьар Iар хьуна агь (рукъал) киркIуф суман, фуш э гимил алмеф. ЯгIайин ягъа хьес аргвайра ая, унихьайра э те хIуриас мидегьен хизанар айчIуне, ме хIуриъ мидегьен хулар Iар хьуне агъай. Зас тамаши э ге макьам фиштти аттархьуф ичи авалдин инсанарин сивариас.

ХIатти училас бицIиттис, е училас Iекьул кидаваттис агъай аве: «Зун агъатил рукьасе вун». Гиштти агъа суман хье хIададари авала пе чIаларихъ гьал рукьая хьин.

 

К.Мирзоев