Фи духIуба вейчи хIе хIуькуматин инсанарис исан июльдин хаб. 2016 пе исан 1-пе июлдин хаб фи духIуба вейчи хьес

Комунальныбур гъайшасе

Хьин ицIан коммунальный курарихьас пулар яI гъуйухаба 4% гъайшасе. Гъайшасе Iекв, хьед, газ, хулар ибгIа акьубан кьиматара. Дагъустандиъгъайшасе яI гъуйухаб 3,8% дегьен.

Садпе июльдихъас мич башламиш акьуна Iекв хьасе шагьурариъ аяттарис 2,34 мант са кВт/ч удигьай 2,23 манат и. ХIурариъ аяттарис хьасе 1,64 манат са кВт/ч удигьай 1,56 манат.

Газ ая мукьариъ аяттарис газ гъайшай ая 4,77 манат са ккубугьас, удагьай 4,75 манат са ккубугьас.

Бензин 5-пе класс

Хье хIуькуматиъ садпе июльдин хаб бензин хьуна кканди адава экологический 5пе классилас ахтт, Евр-5, (бензин угуна чIирхIе газар чIирхIе газар чIукь хьурай пуна).

Бензин ахъарта вахттуни ураликк кичархьа мукьуйиъ ай кканди ая фи бензин ичи вун ахъартай аяф.

Нагагь гьина ичира Iемалар аркьай масса йичи Евро-5 агъай Евро-4 гин акьасе штрафар. Юридическибрис Iудпегелай Iемалар акьучи штраф хьасе миллион манат дегьен вун Iемалар аркьай кар аркьая шейэра фаттивагъилди.

МРОТ агъшуна ая 7,5 агъзурахъди

ХIуькуматин кардигбас кечIукь йин кканде пул вун лихубан (минимальный размер оплаты труда) МРОТ гъайшая 21% дегьен 7,5 агъзуралди. Кар ицIанттаривас хьастава ге кьайдайилас чукь. Ме духIубабур кIикркIвасе миллиондегьен халкьдис. гебурикес 87% лиханди ая хIуькуматинра муниципальный идарабуриъ.

Ме МРОТ гъадивай аяфра э хье хIуькуматиъ дуламиш вере кьиматихъ хъучархьастегьен. Мебур Iудара сад суман верегъилди акьас кканди ая 2020 исас. Хье хIуькуматиъ дуламиш вере кьимат 2016 исан садпе кварталдиъ хьуне яI гъуйуна 9776 манат са вазала, кар аркьаттарис — 10524, пенсионерарис-8025, шиникквдис-9677 манат. Миштти идегуна 1-пе июльдилас МРОТ хьасе 77% хье хIуькуматиъ дуламиш вере кьиматин яI гъуйхаба.

ГIерекьин гьер литIри ахтармиш акьасе

ГIерекьи масса ирцIан инсанди ицIанди кканхьасе гьер масса йи литIрихъас джуваб. Гьер хIа дава дикванарисра хъитIуна кканхьасе ге кардин оборудование, Единая государственная система учета производства и оборота спиртного (ЕГАИС) агъаусади вей ахьасе хабар. Гьалдин хаб ЕГАИСди ахтармиш аркьай ахьасе гьер гIерекьин бутылка.

Къа папрусилас вартт масса майирцIана!

Садпе июлдин хаб российиъ ахттигьар адава са пачкабур къа папрусилас ппара аяттар. Ппара папрусар ая пачкабур канве гебур диваттарис 10 — 20% уджузди аттархьахIела. Ге кардихъас ппара дивайра э. Гишттин пачкабур аттушу иса аргвай — аргвай ппара хъаттушуне. Гьал къапу хъикIуне.

«Скорый помощь» пай акьуне

«Скорая помощь» машин гьал рукьай кканде иттаттилди 20 минутилас. Мисаъ ахттилат веяф  айи тегIди кеяф идехаба.

Садпеф, гебур гьал хьасе общепрофильныбурна специализированныбур. Iудпеф, «скорый», хьин пегъилди рекъуь ай кканди ая 20 минутилас вартт давай айчIугунан хаб. Амма регионари ахттихьар йина ая рекъерин, мукьарин гьавабурихъ хъуттурфуна вахт духIуба акьас.

Хьибудпеф, гьал андава машинра гьикай фельдшервелра акьас. Гьал хьасе гебурихъай медсестрабура, санитарара. Скорый помощди аркьай ая курар халкьдис гьавайи амилгванди ая.

Джилин налогин льготабур

Гьал джилин налогин льготабур акьас ве вун дуламиш давай прописка адава мукьуйиъра.  Садпе июлдин хаб 2016 исалас нае налоговый органдиъ кканчира кар аркьай аяттилди ушучира ги кьабул акьуна кканде ве заявление льготайис.