Хьид  хьегъилди  инсанари завал аркьа герек  IуькIра герек давафра  ягъаф дагъаф аркьай. IукIер ягIай  завал  акьун кканде, гебур завал аркьагъилдира, завал аркьа вахтра рукъас ягIай канде. Дарман  ке тукарна IукIер ке  Iайи герек  вереттаре  гьалдин фармакологис  гьегиштти халкьдин сагъвеларисра. Хьес  ягIа гьер са-са IукIукна тукук  сасуман действий дайирцIанф  гьертин учин къайда  аве. Дарман ке  IукIна  тук мус хьичира  хулаъ  ахьун ккане заде,  мазарна,  настоярна, отварар  акьас.  Хье чIирарира айя дарманке тукарна IукIер. Ке Iайи дарманке тук хьевусариъ агъучIаф майдиъ. Ге тукун тур  Одуванчик. Авалдингунан  хаб одуванчикдис «элексир жизни» агъаф. Амма  гьеге бицIи хъуьхъе тукук ацIуна менделееван таблицайик кейя элементтар гIайя: железабур, магнибур, марганцар, гебур кидай  гик кейя витаминар  А С F  В группайин. Ге туку сагъ аркьа лекIна  желудок. Ги кейя магни лечит аркьа нервабур . одуванчикдин мерIуьна  цIабари  чIукь аркьа холестерин. Францина,  Австрина, Голандиъ  одуванчикар уза специальный мукьариъ. Французари одуванчикдикес  полезны солатарна,  варенибурна, маринованибур аркьа. Одуванчик  кедай  хье чIирариъ ацIуна джуре IуькIерна тукар айя: Таб-а-лус, гьибу цIаб але тук, сурар, уникIер,ниар-хIумар,Iам-Iалай.Таб-а лусун  цIабари  иъ гъурзар аркьа. Сурарикк кейя йод, йод гьудуркIахаб верефе зоб агъа иттал. УникIери давлени ахт аркьа. IАм-Iали ги бронхит сагъ аркьа. Ниар-хIумари  гира ацIуна итталар сагъ аркьа.